IDMineralBileşimiÖzellikleri
1AltınAuKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Genellikle dissemine halde, nadiren oktahedral veya kübik kristaller halinde İkizlenme, {111} yüzeyinde yaygın Sertlik, 2.5-3 Özgül Ağırlık, 19.297-19.309 (0°C'de) Renk ve Şeffaflık, Altın sarısı, opak Çizgi Rengi, Altın sarısı Parlaklık, Metalik parlaklık Ayırıcı Özellikleri, Renk, düşük sertlik, asitte çözünmezlik Bulunuşu, Hidrotermal kuvars damarlarında, plaserlerde ve epitermal yataklarda oluşur.
2ArsenikAsKristal Sistemi, Trigonal Kristal Biçimi, Genellikle masif, tanesel, sarkıt şekilli, nadiren iğnemsi kristaller halinde İkizlenme, {1014} yüzeyinde nadiren Sertlik, 3.5 Özgül Ağırlık, 5.72 - 5.73 Dilinim, {0001} yüzeyinde mükemmel Renk ve Şeffaflık, Açık gri; opak Çizgi Rengi, Açık gri Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Çekiçle vurulduğunda yada ısıtıldığında sarımsak kokusu yayar. Bulunuşu, Hidrotermal damarlarda, dolomitik kireçtaşlarında, tuz domlarının anhidritli kısımlarında oluşur. Kobalt yada nikel cevherleriyle birlikte bulunabilir.
3ArjantitAg2SKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Çoğunlukla paralel dizilmiş kübik ve oktohedral kristaller şeklinde, genellikle masif, dallanmış ve ağ şekilli, ince tanesel ve tabakalar halinde İkizlenme, {111} yüzeyinde penetrasyon ikizi yaygındır. Sertlik, 2.0 - 2.5 Özgül Ağırlık, 7.2 - 7.34 Dilinim, {001} ve {011} zayıf Renk ve Şeffaflık, Kurşun grisi, siyahımsı gri. Opak Çizgi Rengi, Parlak siyah Parlaklık, Metalik parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Rengi ve yumuşaklığı Bulunuşu, Hidrotermal damarlarda ve düşük sıcaklık sülfür yataklarında doğal gümüş, pinarjit, prostit, ve galenit ile beraber bulunur. Ayrıca ilksel gümüş sülfürlerin bozunma ürünü olarak oluşur.
4Antimonit (Stibnit)Sb2S3Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, İnce-uzun prizmatik kristalli, düşey yönde çiziklere sahip, iğnemsi kristalleri genellikle ışınsal gruplar oluşturur İkizlenme, {130} ve {120} yüzeylerinde nadir Sertlik, 2 Özgül Ağırlık, 4.63 - 4.66 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Kurşun grisi, mavimsi, siyahımsı; opak Çizgi Rengi, Gri-koyu gri Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Mükemmel dilinimi, düşük sertliği, rengi (kurşun grisi), kibrit yada mum alevinde eriyebilmesi) Bulunuşu, Düşük sıcaklıklı hidrotermal damarlarda yada sıcak su kaynaklarında oluşur. Genellikle realgar, orpiment, galenit, pirit ve zinober mineralleri ile birlikte bulunur.
5ArsenopiritFeAsSKristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Genellikle kısa prizmatik kristalli, masif, kompakt, tanesel ya da sütunsal İkizlenme, {100}, {001}, {101} ve {012} yüzeylerinde yaygın Sertlik, 5.5 - 6 Özgül Ağırlık, 6.07 - 6.18 Dilinim, { 111} belirsiz Renk ve Şeffaflık, Gümüş grisi-beyaz, opak Çizgi Rengi, Koyu gri - siyah Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Gümüş grisi rengi ile markazitten, kristal şekli ile skutteruditten ayrılır. Bulunuşu, Arsenopirit, yaygın olarak bulunan bir arsenik mineralidir. Yüksek-orta dereceli sıcaklık koşullarında altın, gümüş, kalay ve tungsten yataklarında oluşur. Sfalerit, pirit, kalkopirit, galenit ve kuvars ile birlikte bulunur. Pegmatit, gnays, dolomit ve kireçtaşlarında saçınımlı olarak bulunur.
6Ankerit (Kutnahorit)Ca(Fe,Mg) (CO3)2Kristal Sistemi, Hegzagonal (Trigonal) Kristal Biçimi, Çoğunlukla basit rombohedronlar halinde; masif, ince- orta taneli İkizlenme, {0001}, {10-10} ve {11-20} yüzeylerinde olağan Sertlik, 3.5-4 Özgül Ağırlık, 2.97 Dilinim, {10-11} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Beyaz, gri, sarımsı kahverengi, kahverengi; yarı şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı-inci parıltılı Ayırıcı Özellikleri, Kahverengi renk tonu ile dolomitten ayrılır. Demir miktarı arttıkça kahverengi ton belirginleşir. Bulunuşu, Dolomite benzer koşullarda oluşur. Birçok demir cevherinin gang mineralidir. Kömür damarlarının eklem yerlerinde de sıkça görülür.
7AzuritCu3 (CO3)2 (OH)2Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Genellikle levhamsı yada kısa prizmatik kristalli; masif, böbreğimsi İkizlenme, Nadir Sertlik, 3.5 - 4 Özgül Ağırlık, 3.773 Dilinim, {011} belirsiz-zayıf Renk ve Şeffaflık, Açık mavi, lacivert, çivit mavisi; şeffaf-opağa yakın Çizgi Rengi, Mavi Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi, nitrik yada hidroklorik asitte çözünebilirliği Bulunuşu, Malahit gibi ikincil bir bakır mineralidir. Bakır yataklarının oksidasyon zonunda oluşur. Malahit'in aksine çok iyi kristal formları sergiler. Malahit kadar yaygın değildir.
8AnhidritCaSO4Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Kristalleri nadir; genellikle masif, tanesel, lifsi Sertlik, 3.5 Özgül Ağırlık, 2.98 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz-beyaz, gri, mavimsi, eflatun, kırmızımsı, kahverengimsi; şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Birbirine dik üç yönlü dilinime sahip, jipsten daha sert, özgül ağırlığı kalsitten fazla Bulunuşu, Jips ve halit mineralleri ile birlikte oluşan bir evaporit mineralidir. Deniz suyundan direkt olarak çökelir. Jips'in dehidratasyonu ile de oluşabilir.
9AnglezitPbSO4Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Kristalleri, levhamsı, prizmatik veya piramidal, bazen masif, kompakt, tanesel Sertlik, 2.5 - 3 Özgül Ağırlık, 6.38 Dilinim, {001} iyi Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, sarımsı, gri, yeşil ve mavinin tonları Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı, reçinemsi Ayırıcı Özellikleri, Yüksek özgül ağırlığı, parlaklığı, galenit ile birlikte bulunması, ısıtılmış nitrik asitte reaksiyon vermemesi ile seruzit'den ayrılır. Bulunuşu, İkincil bir kurşun mineralidir. Çoğunlukla kurşun yataklarının oksidasyon zonunda oluşur. Sıkça, galenit çekirdeğini çevrelemiş olarak bulunur.
10AlunitKAl3(SO4)2(OH)6Kristal Sistemi, Hegzagonal ve pseudo-kübik Kristal Biçimi, Nadir bir kristal; genellikle masif, bazen levhamsı, tanesel yada kompakt Sertlik, 3.5 - 4 Özgül Ağırlık, 2.6 - 2.9 Dilinim, {0001} belirsiz Renk ve Şeffaflık, Beyaz, bazen gri ve kırmızımsı; şeffaf-yarışeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Masif dolomitten, anhidrit veya manyezitten kimyasal test yapılmadan ayrılması çok güçtür. Bulunuşu, Alunit, sülfirik asit ile altere edilmiş potasyum feldspat içeren volkanik kayalarda ikincil olarak oluşur.
11ApatitCa5(PO4)3(F, Cl, OH)Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Prizmatik ve levhamsı kristalleri yaygındır, masif ve tanesel. Sertlik, 5 Özgül Ağırlık, 3.1 -3.3 Dilinim, Zayıf Renk ve Seffaflık, Yeşil, grimsi yeşil, beyaz, kahverengi, sarı, mavimsi, kırmızımsı; Şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Kristal şekli, rengi, sertliği Bulunuşu, Yaygın olarak rastlanan bir fosfat mineralidir. Magmatik kayaların büyük bir bölümünde aksesuar minerali olarak bulunur. Pegmatitlerde ve yüksek sıcaklık ürünü hidrotermal damarlarda bol miktarda oluşabilir. Sedimanter, bölgesel ve kontakt metamorfik kayalarda da rastlanabilir.
12AragonitCaCO3Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, İkizlenme göstermeyen türleri nadir, iğnemsi, bazen levha şekillidir. Güçlü ikizlenme gösteren türleri iğnemsi, prizmatik, lifsi, pizolitik, sarkıt ve sütun şekillidir. İkizlenme, Çok yaygın pseudo-hegzagonal şekilli ikizleri, özellikle {110} yüzeyinde altılı prizmalar halinde gözlenir. Sertlik, 3.5-4 Özgül Ağırlık, 2.947 Dilinim, {010} belirgin Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, sarımsı, gri, yeşil, mavimsi yeşil,mavi, kırmızı, kahverengi; şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı, reçine parlaklığı Ayırıcı Özellikleri, HCl'de çözünebilirlik, CaCO3'ın polimorfu olan kalsitten kristal formu ve özgül ağırlığının fazla olması nedeniyle ayrılabilir. Bulunuşu, Kalsit kadar yaygın değildir. Yüzeye yakın kesimlerde oluşan düşük sıcaklıklı yataklardan itibaren jips bantları ile birlikte oluşur. Maden yataklarının oksidasyon zonlarında malahit ve smitsonit gibi ikincil minerallerle birlikte; değişik metamorfik ve sedimanter kayalarda oluşabilir.
13AndaluzitAl2SiO5Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Kristalleri prizmatik, kesitlerinde kare şekilli; masif, kompakt; sütunsal agregatlar halinde İkizlenme, {110} yüzeyinde, nadir Sertlik, 6.5 - 7.5 Özgül Ağırlık, 3.13 - 3.16 Dilinim, {100} belirgin Renk ve Şeffaflık, Pembe, kırmızımsı kahverengi, gül kırmızısı, grimsi, yeşilimsi, mor, sarımsı; karbonat inklüzyonları içeren andaluzitlerin kesitlerinde koyu renkli çapraz bir figür gözlenir (Kiyastolit); Şeffaf - opağa yakın Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, Camsı - yarıcamsı Ayırıcı Özellikleri, Kare prizma şekli ve sertliği Bulunuşu, Düşük basınç - orta sıcaklık koşullarında oluşan bölgesel metamorfik pelitlerde oluşur. Bazı pegmatitlerde korund, turmalin ve topazla birlikte bulunur.
14Antofillit, Grunerit(Mg,Fe)7Si8O22(OH)2Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Nadiren prizmatik, genellikle masif, lifsi yada lamelli Sertlik, 5.5- 6 Özgül Ağırlık, 2.85 - 3.57 Dilinim, {110} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Beyaz, gri, yeşilimsi, kahverengimsi yeşil, sarımsı kahverengi, koyu kahverengi Çizgi Rengi, Renksiz, grimsi Parlaklık, Camsı, ipeksi Ayırıcı Özellikleri, X-ray ve optik metodlar yardımı ile ayırt edilebilirler. Bulunusu, Magnezyumca zengin orta mertebeli metamorfik kayalarda oluşurlar.
15Aksinit(Ca, Mn, Fe, Mg)3Al2BSi4O15(OH) Kristal Sistemi, Triklinik Kristal Biçimi, Kristalleri levhamsı, kama şekilli; masif, lamelli; bazen tanesel Sertlik, 6.5 - 7 Özgül Ağırlık, 3.26 - 3.36 Dilinim, {100} iyi, {001}, {110}, {011} zayıf Renk ve Şeffaflık, Mor - kahverengi; sarımsı veya gri; Şeffaf - yarı şeffaf Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi, kristal formu Bulunusu, Kontakt metamorfizma veya metasomatizma geçiren karbonatlı kayalarla, granitlerdeki boşluklarda oluşur. Kalsit, kuvars, prehnit, zoisit, aktinolit, hedenbergit, andradit gibi minerallerle birlikte bulunur.
16Allanit(Ca,Ce,Y,La,Th)2(Al,Fe)Si3O12(OH)Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Uzun prizmatik, genellikle çubuksu; Yaygın olarak masif İkizlenme, {100} üzerinde polisentetik Sertlik, 5.5 - 6 Özgül Ağırlık, 3.9 - 4.2 Renk ve Şeffaflık, Kahverengi-siyah; Yarışeffaf-opak Parlaklık, Camsı veya yarı metalik Ayırıcı Özellikleri, Rengi, sertliği Bulunuşu, Granitlerde, siyenitlerde, gnays ve skarn zonlarında aksesuar minerali olarak bulunur.
17BakırCuKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Nadiren kübik kristaller halinde, çoğunlukla uzunlamasına yassı biçimli,masif İkizlenme, {111} yüzeyinde yaygın Sertlik, 2.5-3 Özgül Ağırlık, 8.93-8.94 Renk ve Şeffaflık, Soluk kırmızı, kahverengi, opak Çizgi Rengi, Metalik bakır kırmızısı Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Renk ve kırılganlık, nitrik asitte kolay çözünürlük Bulunuşu, Bakır içeren sülfür yataklarının oksidasyon zonları yaygın oluşum ortamıdır.
18BaritBaSO4Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Çoğunlukla ince-kalın levhamsı kristalli, kısa-uzun prizmatik; bazen lifsi yada lamelli; tanesel Sertlik, 3 - 3.5 Özgül Ağırlık, 4.5 Dilinim, {001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, gri, sarımsı, kahverengimsi, yeşilimsi, kırmızımsı; şeffaf-yarışeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Yüksek özgül ağırlığı, dilinimi, kristal şekli, asitte çözünmezlik Bulunuşu, Orta-düşük sıcaklıkta meydana gelen hidrotermal damarlarda yaygın olarak bulunan bir baryum mineralidir. Bakır, kurşun, çinko, nikel ve gümüş yataklarında, kalsit, kuvars, fluorit, dolomit ve siderit ile birlikte bulunur.
19BerilBe3Al2Si6O18Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Kristalleri kısa - uzun prizmatik; uzun eksenine paralel Şekilde çizikli; bazen masif. Sertlik, 7.5 - 8 Özgül Ağırlık, 2.6 -2.9 Dilinim, {0001} belirsiz Renk ve Seffaflık, Renksiz, beyaz, açık yeşil, mavimsi yeşil, yeşilimsi sarı, pembemsi turuncu; Koyu ve parlak yeşil olanına "Zümrüt", mavimsi gri olanına "Akuamarin", sarı renkli olanına "Heliodor", pembe renkli olanına ise "Margarit" adı verilir; Şeffaf - yarı şeffaf Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Kristal formu, rengi, sertliği Bulunuşu, Granit pegmatitlerde, biyotit şistlerde, grayzenlerde ve pnömatolik hidrotermal damarlarda oluşur.
20BiyotitK(Mg,Fe)3(Al,Fe)Si3O10(OH,F)2Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Levhamsı ya da kısa prizmatik kristalli; pulsu ve dağılmış agregatlar halinde kristallere sahip İkizlenme, {001} yüzeyinde olağan Sertlik, 2.5 - 3 Özgül Ağırlık, 2.7 - 3.4 Dilinim, {001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Siyah, kahverenginin koyu tonları, kırmızımsı kahverengi, yeşil ve nadiren beyaz; şeffaf- opağa yakın Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, Yarımetalik, camsı Ayırıcı Özellikleri, Kristal formu, rengi ve parlaklığı, dilinimi Bulunuşu, Granit, pegmatit, gabronorit, diyorit, şist, fillit ve gnayslarda yaygın olarak oluşur.
21BizmutinitBi2S3Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Prizmatik, iğnemsi kristaller halinde; düşey yönde çizgili, genellikle masif Sertlik, 2 Özgül Ağırlık, 6.78 - 6.81 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Kurşun grisi, opak Çizgi Rengi, Grimsi siyah Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Daha az bükülebilir olması ile antimonitten ayrılabilir. Bulunuşu, Magmatik kayalarda manyetit, pirit, kalkopirit, sfalerit, galenit gibi minerallerle birlikte ve kalay-tungsten yataklarında bulunur.
22BoksitDeğişik alüminyum-demir oksit ve hidroksitlerden (boehmit, gibbsit, diyaspor gibi minerallerden) oluşan bir karışımdır. Alüminyumsilikat içeren kayaların, tropikal koşullar altında yağmur suyunun filtrasyonu ve yıkamasıyla ikincil olarak konkresyonlar şeklinde oluşur. Yeşil, kahverengi, kırmızı ve gri renklerde gözlenirler. Masif, oolitik, pisolitik olabilirler.
23BoraksNa2B4O7.10H2OKristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Kısa prizmatik kristalli, bazen levhamsı İkizlenme, {100} yüzeyinde nadiren Sertlik, 2 - 2.5 Özgül Ağırlık, 1.715 Dilinim, {100} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz; beyaz, grimsi, yeşilimsi, mavimsi; şeffaf-yarışeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı, bazen toprağımsı Ayırıcı Özellikleri, Kristal şekli, düşük özgül ağırlığı, suda çözünebilirliği Bulunuşu, Boraks, evaporitik ortamlarda oluşan bir mineraldir. Tuzlu göl sularının evaporasyonu ile oluşur. Karbonatlar, sülfatlar ve halit gibi diğer evaporasyon mineralleri ile birlikte bulunur.
24Britolit(Ca,Y)5 (SiO4,PO4)3 (OH,F)Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Kristalleri hegzagonal, bazen oval şekilli Sertlik, 5 Özgül Ağırlık, 4.25 Renk ve Şeffaflık, Siyah Parlaklık, Elmas parıltılı Ayırıcı Özellikleri, şekli, rengi ve özgül agırlığı Bulunuşu, Pegmatitlerde, özellikle nefelin siyenitlerde ve alkali siyenitler, granitlerle iliskili kontakt metasomatik yataklarda oluşur.
25BrusitMg (OH)2Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Genellikle levhamsı, nadiren iğnemsi kristalli; masif, lifsi, tanesel Sertlik, 2.5 Özgül Ağırlık, 2.39-2.40 Dilinim, {0001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Beyaz, soluk yeşil, gri, gri-mavi, mavi; şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Dilinimi, kristal formu, HCl ile kolay çözünebilirlik Bulunuşu, Metamorfize olmuş dolomitik kireçtaslarında, hidrotermal kökenli damarlarda, kalsit ve talk ile topluluk oluşturur. Serpantinitlerde de bulunabilir.
26BornitCu5FeS4Kristal Sistemi, Yüksek Sıcaklık (+228oC) borniti kübik, yaygın form tetragonal Kristal Biçimi, Kristalleri nadir ve kübik, genellikle pürüzlü yüzeylere sahip, çoğunlukla masif, kompakt ve tanesel İkizlenme, {111} yüzeyinde penetrasyon ikizi Sertlik, 3 Özgül Ağırlık, 5.079 - 5.09 Dilinim, {111} çok zayıf Renk ve Şeffaflık, Bakır kırmızısı-bronz; opak Çizgi Rengi, Açık grimsi-siyah Parlaklık, Metalik parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Rengi, nitrik asitte çözünmesi. Bulunuşu, Yaygın diğer sülfit cevherleri ile (kalkozin, kalkopirit, kovelin, pirotin ve pirit) birlikte bulunur. Ayrıca birincil mineral olarak bazı magmatik kayalarda ve pegmatit damarlarında oluşur. Kontakt metamorfik yataklarda da gözlenir.
27BrokitTiO2Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Kristalleri çoğunlukla levhamsı Sertlik, 5.5 - 6 Özgül Ağırlık, 4.14 Dilinim, {001} çok zayıf-belirsiz Renk ve Şeffaflık, Açık kahverengi-koyu kahverengi, kırmızımsı kahverengi-siyah; şeffaf-opak Çizgi Rengi, Beyaz-gri-sarı Parlaklık, Yarımetalik Bulunuşu, Magmatik ve metamorfik kayalarla hidrotermal damarların aksesuar mineralidir.
28BraunitMn+2Mn+36SiO12Kristal Sistemi, Tetragonal Kristal Biçimi, Piramidal kristalli; masif, tanesel İkizlenme, [112] yüzeyinde olağan Sertlik, 6-6,5 Özgül Ağırlik, 4,72-4,83 Dilinim, [112] mükemmel Renk ve Şeffaflık, Siyah, kahverengimsi siyah, çelik grisi; opak Çizgi Rengi, Kahverengimsi siyah-çelik grisi Parlaklık, Yarı Metalik Ayırıcı Özellikleri, HCI' de çözünürlük, renk ve kristal formu Bulunuşu, Hidrotermal damarlarda diğer mangan mineralleri ile birlikte ikincil olarak oluşur.
29DemirFeKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Kristalleri nadir, genellikle masif taneler Sertlik, 4 - 4.5 Özgül Ağırlık, 7.3 - 7.87 Dilinim, {001} yüzeyinde zayıf Çizgi Rengi, Siyah Renk ve Şeffaflık, Çelik grisi-siyah; opak Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Kuvvetli manyetik, kolay ezilebilir. Bulunuşu, Saf demir oluşumlarına sıkça rastlanmaz, ancak volkanik kayaların kömür damarlarını kestiği yerlerde oluşabilir.
30DeskloizitPb(Zn,Cu)VO4 . OHKristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Düz, prizmatik ve levhamsı kristalli; böbreğimsi, lifsi, masif, tanesel Sertlik, 3 - 3.5 Özgül Ağırlık, 6.24 - 6.26 Renk ve Şeffaflık, Turuncu-kırmızı, koyu kırmızımsı kahverengi, koyu siyahımsı kahverengi, koyu yeşil; şeffaf-opak Çizgi Rengi, Turuncu-kahverengimsi kırmızı Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi, çizgisi ve şekli Bulunuşu, Kurşun-çinko yataklarında oluşan ikincil bir mineraldir.
31DiyasporHAlO2 - AlO(OH)Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Çoğunlukla ince uzunlamasına levhalar şeklinde kristalli, bazen iğnemsi, yapraklanmış. İkizlenme, {061} ve {021} yüzeylerinde nadir Sertlik, 6.5 - 7 Özgül Ağırlık, 3.3 - 3.5 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Beyaz, yeşil, sarı, leylak, pembe ve kahverengi gibi değişik renk ve renk tonlarında, mangan diyaspor ise gülkırmızısı; şeffaf-yarı şeffaf Parlaklık, Camsı parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Dilinimi, sertliği ve levhamsı şekli ile ayrılabilir. Bulunuşu, Diyaspor, boehmit ve gibbsit ile birlikte önemli bir boksit bileşenidir. Korund ve zümrüt içeren yataklarda, klorit şistlerde, metamorfik kireçtaşlarında ve altere magmatik kayalarda bulunur.
32DioptazCuSiO2(OH)2Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Kısa prizmatik, kristalin agregatlar halinde; masif Sertlik, 5 Özgül Ağırlık, 3.28 - 3.35 Dilinim, {10-11} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Zümrüt yeşili, koyu mavimsi yeşil; şeffaf - yarı şeffaf Çizgi Rengi, Yeşilimsi mavi Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi, kristal şekli Bulunuşu, Yaygın bir mineral değildir. Bakır sülfür yataklarının oksidasyon zonlarında oluşur.
33DistenAl2SiO5Kristal Sistemi, Triklinik Kristal Biçimi, Kristalleri ince-uzun, yassı, yapraklanmalı; c-eksenine paralel uzamış; masif, bazen lifsi; ışınsal agregatlar halinde. İkizlenme, {100} yüzeyinde yaygın. Sertlik, 4 - 7.5 Özgül Ağırlık, 3.53 - 3.67 Dilinim, {100} mükemmel, {010} belirgin Renk ve Şeffaflık, Çoğunlukla mavi; bazen beyaz, gri, yeşil, sarı, pembe ve siyaha yakın; şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, İnci parıltılı, camsı Ayırıcı Özellikleri, Mavi rengi, laminalı kristal formu, yönlere göre değişen sertliği ve mükemmel dilinimi Bulunuşu, Disten, tipik olarak bölgesel metamorfik şist ve gnayslarda, granat, stavrolit, mika ve kuvars mineralleri ile birlikte bulunur. Ayrıca, pegmatitlerde ve kuvars damarlarında da oluşabilir.
34DiyopsitMgCaSi2O6Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Çoğunlukla kısa prizmatik kristalli, lamelli, sütunsal, masif veya tanesel İkizlenme, {001} ve {100} yüzeylerinde yaygın Sertlik, 5.5 - 6.5 Özgül Ağırlık, 3.22 - 3.38 Dilinim, {110} iyi, {100} ve {010} zayıf Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, gri, donuk yeşil, koyu yeşilimsi siyah, sarımsı kahverengi, kırmızımsı kahverengi, nadiren mavi; şeffaf-opağa yakın Çizgi Rengi, Beyaz, grimsi Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Kristal formu, rengi, yaklaşık dik açılı, iki yönlü dilinimi Bulunuşu, Kalsiyumca zengin metamorfik kayalarda; bazik ve ultrabazik kayalarda, nadiren meteoritlerde ve skarn zonlarında bulunabilir.
35DolomitCaMg(CO3)2Kristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Rombohedral kristaller halinde; masif, tanesel . İkizlenme, {0001} yüzeyinde yaygın Sertlik, 3.5 - 4 Özgül Ağırlık, 2.86 Dilinim, {10-11} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz; beyaz, gri, yeşil, pembe, kahverengi; şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Kalsite benzer ancak, HCL'de çok daha yavaş çözünür. Bulunuşu, Kaya oluşturan yaygın bir mineraldir. Genellikle magnezyumca zengin kireçtaşlarında oluşur. Magnezyum içeren altere bazik magmatik kayalarda, dolomitik kayalar yada kireçtaşlarında bulunan damar ve boşluklarda, hidrotermal damar tipi cevherleşmelerde daha ziyade galenit ve sfalerit çevresinde gang minerali olarak bulunur.
36Dumortiyerit(Al,Fe)7BSi3O18Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Nadiren prizmatik, genellikle masif, lifsi, tanesel veya çubuksal Sertlik, 7 Özgül Ağırlık, 3.39 - 3.41 Dilinim, {100} iyi, {110} kötü Renk ve Şeffaflık, Mavi, mor, pembemsi, kahverengi; şeffaf - yarışeffaf Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi, lifsi yapısı, sertliği Bulunuşu, Alüminyumca zengin metamorfik kayalarda ve nadiren pegmatitlerde oluşur.
37ElmasCKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Genellikle oktohedral, ayrıca kübik, tetrahedral kristaller halinde, yüzeyleri çoğunlukla bükülmüş şekilde; nadiren masif İkizlenme, {111} ve {001} yüzeyinde yaygın Sertlik, 10 Özgül Ağırlık, 3.51 Dilinim, {111} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, mavibeyaz, gri, sarı, kahverengi, turuncu, pembe, kırmızı, lavanta mavisi, yeşil, siyah. Şeffaf, yarı şeffaf, nadiren opak Çizgi Rengi, Beyaz Parlaklık, Parlak, elmas parıltılı Ayırıcı Özellikleri, Aşırı sertliği, oktohedral dilinimleri, ultraviyole ışık altında floresans özellik göstermesi Bulunuşu, Kimberlitlerde veya volkanik bacalarda olivin, pirop, flogopit ile beraber; konglomeralarda, alüvyal plaserlerde ve nadiren metoritlerde bulunur.
38EnarjitCu3AsS4Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Genellikle levhamsı yada prizmatik kristalli; masif, tanesel ve sütunsu yapıda İkizlenme, {320} yüzeyinde olağan Sertlik, 3 Özgül Ağırlık, 4.40 - 4.45 Dilinim, {110} yüzeyinde mükemmel Renk ve Şeffaflık, Grimsi siyah-demir siyahı; opak Çizgi Rengi, Siyah-grimsi siyah Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Rengi ve dilinimi tipiktir. Bakır testi ile stibnitten (antimonit) ayrılır. Bulunuşu, Enarjit, sık rastlanan bir mineral değildir. Düşük sıcaklıklarda oluşur. Yüzeye yakın yataklarda kalkozin, bornit, kovellin, pirit, sfalerit, barit ve kuvars ile birlikte bulunur.
39Enstatit, BronzitMgSiO3Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Kristalleri nadir; prizmatik; çoğunlukla masif, lamelli yada lifsi İkizlenme, {100} üzerinde basit ikizlerine rastlanır Sertlik, 5 - 6 Özgül Ağırlık, 3.209 - 3.431 Dilinim, {210} iyi Renk ve Şeffaflık, Renksiz, sarımsı veya yeşilimsi beyaz; gri, zeytin yeşili, kahverengi; şeffaf-opağa yakın Çizgi Rengi, Renksiz, grimsi Parlaklık, Camsı, inci parıltılı Ayırıcı Özellikleri, Soluk yeşil renk ve bronz parlaklığı, yaklaşık dik açı ile kesişen iki yönlü dilinimi Bulunuşu, Norit, piroksenit, gabro ve peridotit gibi bazik ve ultrabazik kayalarda; bölgesel metamorfik kayalarda ve metalik meteoritlerde bulunur. Andezitik volkanik kayalarda da bulunabilir
40EpidotCa2(Al,Fe)3Si3O12(OH)Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Kristalleri prizmatik, genellikle uzun eksene paralel çizikli Sertlik, 6 - 7 Özgül Ağırlık, 3.2 - 3.5 Dilinim, kristalin uzun eksenine paralel, mükemmel Renk ve Şeffaflık, Yeşil-siyah; şeffaf-opağa yakın Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Rengi ve kristal formu Bulunuşu, Metamorfik kayaların yaygın mineralidir. Bazalt, diabaz ve kalkerli sedimanter kayaların orta ve düşük mertebeli metamorfizması sonucu oluşur.
41Eritrit ve AnaberjitCO3(AsO4)2.8H2O(Eritrit) Ni3(AsO4)2 .8H2O (Anaberjit)Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Genellikle prizmatik-iğnemsi kristalli, lifsi Sertlik, 1.5 - 2.5 Özgül Ağırlık, 3.18 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflk, Koyu morumsu kırmızı, pembe; şeffaf-yarışeffaf Çizgi Rengi, Kırmızı Parlaklık, Camsı, elmas parıltılı Ayırıcı Özellikleri, Eritrit'in kırmızı ve anaberjit'in yeşil rengi, kobalt ve nikel mineralleri ile birlikte bulunması Bulunuşu, Kobalt ve nikel içeren birincil minerallerin oksidasyon yüzeylerinde ikincil olarak oluşur.
42FlogopitKMg3AlSi3O10(OH)2Kristal Sistemi, Monoklinik, hegzagonal Kristal Biçimi, Prizmatik, levhamsı kristalli, saçılmış pulsu agregatlar halinde İkizlenme, {001} yüzeyinde olağan Sertlik, 2 - 2.5 Özgül Ağırlık, 2.76 - 2.90 Dilinim, {001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Sarımsı kırmızı-kahverengi, yeşilimsi kahverengi, kırmızı; bazen renksiz, beyaz; şeffaf-yarı şeffaf Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, İnci parıltılı-yarımetalik Ayırıcı Özellikleri, Rengi, kristal formu Bulunuşu, Metakarbonatlarda, magnezyumca zengin pegmatitlerde, ultrabazik kayalarda oluşur. Kimberlitlerde de bulunabilir.
43FluoritCaF2Kristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Çoğunlukla kübik, bazen de oktahedronlar, dodekahedronlar şeklinde kristallere sahip İkizlenme, {111} yüzeyinde sıkça interpenetrasyon ikizlerine rastlanır. Sertlik, 4 Özgül Ağırlık, 3.180 Dilinim, {111} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Morun değişik tonları, mavi, yeşil, sarı, beyaz, pembe, kahverengi, mavimsi siyah; şeffaf-yarı şeffaf Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Ultraviyole ışık altında mavi, sarı, beyaz ve kırmızımsı renkler gösterir. Kalsitten daha serttir. Sülfirik asitte çözünür. Bulunuşu, Hidrotermal maden yataklarında yaygın olarak oluşan bir mineraldir. Sedimanter kayaların boşluklarında, pnömatolitik yataklarda, sıcak su kaynaklarının oluşturduğu çökellerde, Alpin tipi damarlarda, bazı granitlerde ve çok nadir olarak pegmatitlerde oluşabilir. Birçok metalik maden yatağının gang minerali olarak da gözlenebilir.
44GalenitPbSKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Kübik, oktohedral kristaller halinde; levhamsı, masif, bölünebilir, tanesel, lifsi İkizlenme, {111}, {114}, {144} yüzeylerinde penetrasyon veya kontakt ikizleri Sertlik, 2.5 Özgül Ağırlık, 7.58 - 7.596 Dilinim, {001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Kurşun grisi; Opak Çizgi Rengi, Kurşun grisi Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Rengi, metalik parlaklığı, mükemmel dilinimi ve yüksek özgül ağırlığı Bulunuşu, Sfalerit, pirit, markazit, kalkopirit, seruzit, anglezit, dolomit, kalsit, kuvars, barit ve fluoritle birlikte metal sülfit damarlarında yaygın olarak bulunur.
45GlokofanNa2(Mg, Fe+2)3Al2Si8O22(OH)2Kristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Kristalleri prizmatik ya da iğnemsi; masif; lifsi, sütunsu yada tanesel İkizlenme, {100} üzerinde olağan Sertlik, 6 Özgül Ağırlık, 3.08 - 3.15 Dilinim, {110} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Gri, grimsi mavi, mavimsi siyah, lavanta mavisi, gök mavisi; Yarı şeffaf Çizgi Rengi, Grimsi mavi Parlaklık, Camsi Ayırıcı Özellikleri, Rengi, çizgi rengi, kristal formu Bulunuşu, Gömülme metamorfizması ile oluşan, sodyumca zengin metamorfik kayalarda, klorit, muskovit, stilpnomelan, lavsonit, epidot, pumpelliyit, almandin ve yadeit mineralleri ile birlikte bulunur.
46GötitHFeO2 - FeO(OH)Kristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Genellikle masif, böbreğimsi, lifsi, ışınsal dokuda ve nadir bulunan bir mineraldir. Sertlik, 5 - 5.5 Özgül Ağırlık, 3.3 - 4.3 Dilinim, {010} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Kristal olanlar siyahımsı kahverengi, masif olan türleri kırmızımsı-sarımsı kahverengi; opak Çizgi Rengi, Turuncu-kahverengimsi sarı Bulunuşu, Yaygın olarak bulunan bir mineraldir. Demir içeren pirit, manyetit, kalkopirit ve sideritin alterasyonu ile oluşur.
47GrafitCKristal Sistemi, Hegzagonal Kristal Biçimi, Düz, levhamsı kristaller şeklinde, genellikle ince-iri yapraklanmalı kütleler halinde ayrıca ışınsal agregatlar, pullar halinde; tanesel ve toprağımsı Sertlik, 1 - 2 Özgül Ağırlık, 2.09 - 2.26 Dilinim, {0001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Demir siyahı-çelik grisi; opak Çizgi Rengi, Siyah Parlaklık, Donuk metalik parlaklıkta Ayırıcı Özellikleri, Aşırı yumuşak, yağlı görünümü, kağıdı ve eli çizmesi. Siyah çizgi rengi, düşük özgül ağırlık ve rengi ile molibdenitten ayrılır. Bulunuşu, Çoğunlukla kristalin kireçtaşı, şist ve gnays gibi metamorfik kayalarda oluşur. Ayrıca magmatik kayalarda ve pegmatitlerde, hidrotermal damarlarda, kuvars, biyotit, ortoklaz, turmalin, apatit, pirit ve titanit ile beraber bulunabilir.
48Granat GrubuX3Y2Si3O12Pirop ; Mg3Al2Si3O12 Almandin ; Fe3Al2Si3O12 Spessartin ; Mn3Al2Si3O12 Grossular ; Ca3Al2Si3O12 Uvarovit ; Ca3Cr2Si3O12 Andradit ; Ca3Fe2Si3O12 Kristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Çok yüzlü (İcositetraedre; 24 yüzeyli, rhombododecaedre veya bunların kombinasyonu) kristalleri yaygındır. Sertlik, 6 - 7.5 Özgül Ağırlık, 3.6 - 4.3 Renk ve Şeffaflık, Pirop, almandin ve spessartin koyu kırmızı, kahverengi ve siyaha yakın; uvarovit yeşil; grossular kahverengi, mat yeşil ve beyaz; andradit sarı Parlaklık, Camsı, reçinemsi Ayırıcı Özellikleri, Sertliği, çok yüzlü kristal formu, özgül ağırlığı ve rengi Bulunuşu, Metamorfik ve magmatik kayalarda yaygın olarak bulunan bir mineral grubudur. Pirop, magmatik kayalarda ve özellikle de peridotit, serpantinit ve kimberlit türü kayalarda; almandin, sist ve gnayslarda; uvarovit, krom içeren serpantinitlerde; grossular ve andradit, metakarbonatlarda olusur. Akarsu çökellerinde sıkça granat minerallerine rastlanabilir. Bazı türleri süstaşı olarak kullanılabilir.
49GümüşAgKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Uzunlamasına tel şekilli veya pulsu, masif, kübik- oktahedral kristalleri nadir İkizlenme, {111} yüzeyinde yaygın Sertlik, 2.5 - 3 Özgül Ağırlık, 10.50 Renk ve Şeffaflık, Gümüş beyaz, dış etkilerle siyahımsı, opak Çizgi Rengi, Gümüş beyazı Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Renk, nitrik asitte kolay çözünürlük Bulunuşu, Birincil olarak hidrotermal damarlarda, ikincil olarak gümüş içeren cevher yataklarının oksidasyon zonlarında oluşur
50Halit (Kaya Tuzu)NaClKristal Sistemi, Kübik Kristal Biçimi, Çoğunlukla kübik kristalli; masif, tanesel, kompakt Sertlik, 2 Özgül Ağırlık, 2.168 Dilinim, {001} mükemmel Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, sarı, turuncu, kırmızımsı, mor, mavi; şeffaf-yarışeffaf Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Suda kolay çözünmesi, şekli, tadı Bulunuşu, Halit, evaporit ortamlarda yaygın olarak oluşan bir mineraldir. Tuzlu suların evaporasyonu ile oluşan evaporit yataklarında bulunur. Güncel olarak playa ortamlarında oluşabilir. Silvin, jips ve anhidrit gibi minerallerle birlikte bulunur.
51HalloysitAl2Si2O5 (OH)4 . 2H2OKristal Sistemi, Monoklinik Kristal Biçimi, Ultramikroskobik kristaller halindedir. Sertlik, 2 - 2.5 Özgül Ağırlık, 2 - 2.2 Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz; bazen sarımsı, kahverengimsi, kırmızımsı, mavimsi renklerde; şeffaf-yarı şeffaf Parlaklık, İnci parıltılı Bulunuşu, Feldspatların veya diğer alüminyum silikat minerallerinin hidrotermal alterasyonu ile oluşur. Kaolinit ile birlikte bulunur.
52HematitFe2O3Kristal Sistemi, Trigonal Kristal Biçimi, Genellikle ince yada kalın levhamsı kristaller, rombohedral, piramidal ve nadiren de prizmatikdir. İkizlenme, Penetrasyon ikizi tipikdir. Sertlik, 5 - 6 Özgül Ağırlık, 5.26 Renk ve şeffaflık, Çelik grisi-siyah, opak Çizgi Rengi, Kırmızı-kırmızımsı kahverengi Parlaklık, Metalik Ayırıcı Özellikleri, Kırmızı çizgi rengi ve sertliği, kristal şekli ayırıcı özellikleridir. Bulunuşu, Yaygın olarak bulunan hematit, önemli bir demir mineralidir. Hidrotermal damarlarda ve magmatik kayalarda aksesuar minerali olarak bulunabilir. Volkanik kayalarda, birçok metamorfik kayada, kontakt metamorfik yataklarda, birincil veya ikincil olarak sedimanter kayalarda yaygın olarak oluşabilir.
53HemimorfitZn4Si2O7(OH)2.H2OKristal Sistemi, Ortorombik Kristal Biçimi, Yaygın olarak ince çubuksu kristaller halinde; masif, tanesel, lifsi yapılı kompakt yumrular halinde İkizlenme, {100} üzerinde nadiren Sertlik, 4.5 - 5 Özgül Ağırlık, 3.4 - 3.6 Dilinim, {110} mükemmel, {101} iyi değil, { 001} belirgin değil Renk ve Şeffaflık, Genellikle beyaz; mavi, yeşilimsi, gri, sarımsı, kahverengi; Şeffaf - yarı şeffaf Çizgi Rengi, Renksiz Parlaklık, Camsı Bulunuşu, Çeştli maden yataklarının oksidasyon zonlarında ikincil olarak; kalker içeren kayalarda, nadiren granit pegmatitlerde oluşur; sfalerit, simitsonit, kalsit ve anglezitle beraber bulunur.