Ağaç İşleri Terimleri Sözlüğü | Netdata

ID	Terim	Açıklama
1	abanoz	İçodunu kara, dışodunu külrengi, hava kurusunun özgül ağırlığı 1, 08 gr/cm3 olan iri gözenekli, üstün değerli ağaç.
2	açık diş	Dişlerinin biçimi iki yandan görünen birleştirme.
3	açık süre	Bir yapıştırıcının yüzeye sürülmesinden, yapıştırma işlemine kadar geçen süre.
4	açılır masa	Tablaları çekilen ve orta tablaları döndürülerek büyüyen masa.
5	ağaç	Gövdesi büyük bitkilerden elde edilen, işlenmeye elverişli, yapılarda, mobilya ve eşya yapımında kullanılan ham gereç.
6	ağaç delgisi	Kesici ağzı, talaş iletici kanalları ağacı delecek özellikte delme aracı.
7	ağaç işkence	Ağaçtan vidası ile sıkıştırma yapan el aracı.
8	ağaç işleme makinesi	bk. ağaçişleri makinesi.
9	ağaç kaplama	Konut duvarlarını yalıtma ve güzelleştirme amacı ile ağaç ya da ağaç ürünlerinden faydalanarak kaplamak.
10	ağaç karıncası	Ağacı yıkımlayan ak renkli ve karıncayı andıran bir böcek.
11	ağaç koruma	Ağacı yıkımlayan bitki, böcek, kurtçuk vb. yaratıklardan ve ateşten korumak için zehirli-kimyasal maddeler sürme, içirme işlemi.
12	ağaç kurutma	Doğal ya da yapay yöntemlerle ağacın bünyesindeki suyu buharlaştırmak, nemini azaltmak.
13	ağaç listesi	Bir işin yapımı için gerekli ağaçların sayı, boyut, tür v.b. özelliklerinin yazıldığı belli düzendeki liste.
14	ağaç matkabı	bk. ağaç delgisi.
15	ağaç metre	Genellikle ağaçişlerinde kullanılan, cebe girecek ölçüde, küçük parçalardan katlanır şekilde yapılmış, uzunluk ölçme aracı.
16	ağaçişleri makinesi	Genellikle elektrik enerjisi ile çalışan ve ağacın biçimlendirilmesinde kullanılan makine.
17	ağaçkurdu	Ağaç gövdesini besin olarak kullanıp, içten yıkımlayan kurtçuklara verilen genel ad.
18	akasya	Kerestesi sarı, yeşil çizgili, dağınık gözenekli, sert ve sıkı olan, yıkımlayıcı böceklere karşı çok dayanıklı bir tür ağaç.
19	akçaağaç	Kerestesi sarı ya da pembe beyaz, özışınlı, dağınık gözenekli, parıltılı, hava kurusunun özgül ağırlığı 0.60-0.75 gr/cm3 olan bir tür ağaç.
20	akıntı	1. Çam türü ağaçlarda bulunan reçinenin eriyerek akması olayı. 2. Sıvı yapıştırıcıların ağaç yüzeylerine gereğinden çok sürülmesiyle oluşan durum.
21	aksedir	Kök kaplaması mobilyacılıkta kullanılan, açık kahverengi özodunlu, hava kurusunun özgül ağırlığı 0.40 gr/cm3 olan ağaç.
22	alıştırma testeresi	İnce parçalarla, alıştırılması gereken ek yerlerini kesmede kullanılan ince dişli testere.
23	altınbölüm	Mobilya buluşu yapılırken genellikle dikdörtgene benzeyen biçimlendirmelerde uyulan, kenarlar arasındaki 1: 1,6 lık oran.
24	amber ağacı	Özgül ağırlığı 0,5-0,6 gr./cm3 olan, açık kahverengi yüzeyde koyu çizgili görüntü veren ve cevizi andıran bir tür ağaç.
25	anahtar	Kilidi açıp kapayan madensel araç.
26	anilin boya	Genellikle katranın damıtılmasından elde edilen boyar madde, katranboya.
27	arabacı burgusu	Araba yapıcılarının ve dülgerlerin kullandıkları, uzun saplı, elle döndürülen özel ağaç delgi aracı.
28	ardak	Ağaçta mantarların oluşturduğu bir tür çürüme başlangıcı. Genellikle kırmızı gürgen ve kızılağaçta kahverengi ya da külrengi lekeler halinde belirir.
29	arka mengene	Marangoz tezgâhının arkasında bulunan, uzun vidalı sıkıştırma düzeni.
30	armut ağacı	Kırmızıya çalan açık ya da koyu kahverengi, hava kurusunun özgül ağırlığı 0.75 gr/cm8 olan ve aynı adlı meyve ağacından elde edilen kereste.
31	asma makara	Ağır sürme kapı ve mobilya kapaklarında, ağırlığı askıya alarak iş gören gereç
32	astar kaplama	Kontratablalarda körağacın biçim değiştirmesini önlemek amacı ile iki yüzüne yapıştırılan kaplama katları.
33	atelye resmi	Bir işin ayrıntılarını gösteren ve atelyede yapım sırasında kullanılan 1/1 ölçüdeki teknik resim.
34	atlasağacı	Kerestesi açık ya da koyu sarı parıltılı, ağır ve sert, hava kurusunun özgül ağırlığı 0,8-1,0 gr/cm3 olan değerli bir kaplama ağacı.
35	audire	Kerestesi çoğunlukla parıltılı, açık sarı ve ince yapılı, hava kurusunun özgül ağırlığı 0,50-0,60 gr/cm3 olan bir tür ağaç.
36	ayarlı delgi	Kesici ağzı hareketli olan ve değişik çapta delikler delebilen ağaç delme aracı.
37	ayarlı gönye	İstenilen açıda ayarlanabilen açı çizme ve ölçme aracı.
38	ayarlı matkap	bk. ayarlı delgi.
39	ayırma kaması	Daire testere makinesinde kesilen ağacın testereyi sıkıştırmasını önleyen koruyucu.
40	ayüs	bk. paşaağacı.
41	azman	Kare biçimli, başkesit alanı 20x20 cm ile 30x30 cm arasında değişen yapı kerestesi.
42	balık tutkalı	Balık endüstrisi artıklarından üretilen, yavaş kuruyan fakat bağlama gücü yüksek yapıştırıcı.
43	balmumu cilâsı	Yalnız balmumu ve terebentinle hazırlanan ağaç cilâlama gereci.
44	balmumu macunu	Mobilyadaki kusurların onarımında kullanılan toprakboyalar ile renklendirilmiş balmumu.
45	baltamalı	Balta ile biçimlendirilen kereste.
46	balzaağacı	Kerestesinin yılhalkaları belirsiz, hava kurusunun özgül ağırlığı 0,14 gr/cm3 olan beyaz pembe renkli bir tür ağaç.
47	bant zımpara makinesi	İki kasnağı üzerinde uçları ekli bant zımpara dönen ağaç zımparalama makinesi.
48	basınç çatlağı	Süreli rüzgâr ve benzeri zorlama sonucu ağaçta oluşan iç çatlama.
49	baskı silindiri	Genellikle kalınlık makinelerinde bulunan ve parça üzerine baskı yapan düz yüzeyli silindir.
50	başağaç	Boyuna dikey yönde kesilmiş olan ve yılhalkaları çember biçiminde görüntü veren ağaç.
51	başağaç rendesi	Başağacın rendelenmesinde kullanılan, kesme açısı küçük özel rende.
52	başkesit	Ağacın boyuna dikey yönde kesilmesi sonunda yılhalkalarının çember biçiminde görüntü verdiği yüzey.
53	batıkmeşe	Uzun süre su içinde kalarak rengi siyahlaşan meşeye verilen ad.
54	baza	Mobilyanın uzunluğunca konulan dar ayak.
55	beyaz çürük	Çam türü ağaçlarda lignin maddesinin mantarlarca yıkımlanması sonucu ortaya çıkan akçıl çürümeler.
56	bez kalıp	Eğmeçli köşelere kaplama yapıştırmada yararlanılan, ağaç ve sağlam bezden hazırlanan yardımcı aygıt.
57	bez zımpara	Tanecikleri bez üzerine yapıştırılarak hazırlanan zımpara.
58	bezirlemek	Ağacın beziryağı ile yağlanması eylemi.
59	beziryağı	Keten tohumunun sıkılmasından elde edilen, havadan oksijen alarak sertleşen bir yağ. Ağacın dış etkenlere dayanımını arttırmak için kullanılır.
60	bıçak kaplama	Buharla yumuşatılmış kalaslardan, özel bıçaklarla bir doğrultuda kesilerek elde edilen ince ağaç levha.
61	bıçak yuvası	Ağaç işleme makinelerinde, bıçak taşıyıcı mil ya da flanşlar üzerinde, bıçağın girmesi için açılmış bulunan kanal.
62	bız	Üçgen ya da kare kesitli, sivri uçlu, saplı el aracı .Küçük delikleri delmeye yarar.
63	biçimlendirme testere makinesi	Genellikle tabla boyutlarını bir hareketle çıkarabilmek için, üzerinde çok sayıda daire testere bulunan özel makine.
64	bileme	Ağaçtan talaş kaldırarak iş gören araçların, körlenen ağızlarını yeniden keskin hale getirme işlemi.
65	bileme açısı	Bir aygıtta kesme işlemini yapan ağzın iki yüzü arasında kalan açı.
66	bileme makinesi	Testere, bıçak, freze bıçağı v.b. araçları bilemede kullanılan makine.
67	bileme mengenesi	Testere bilerken, lamayı gerekli konumda bağlamaya ve tutmaya yarayan aygıt.
68	bileytaşı	Araçların kesici ağızlarını bilemek ve kılağılarını düşürmek için kullanılan doğal ya da yapay taş.
69	bilyalı çıtçıt	Mobilya kapaklarını kilitlenmeden kapalı tutmaya yarayan, bilyalı ve yaylı araç.
70	bindirme kilit	Kilidin madensel plakası, kapak ya da çekmecenin iç yüzeyi ile aynı düzeyde olacak biçimde açılan yuvaya gömülen kilit türü.
71	bini	Yan yana kapanan iki kapak, kapı ya da pencerenin ek yerlerini örten çıta.
72	bireşimsel inceltici	Bireşimsel boya ve verniklerde kullanılan eritici-inceltici sıvı.
73	bireşimsel neft	Petrol ya da maden kömürünün damıtılmasından elde edilen su görünüşünde sıvı. Terebentin yağı yerine kullanılır.
74	bitirme cilâsı	Cilalamada son parlaklığın oluşturulduğu ve yağın alındığı evre.
75	blok istif	Kenarları düzeltilmemiş tahtaların biçilme sıraları bozulmadan ve tomruğu andıran biçimde, aralarına çıtalar konularak üst üste dizilmeleri.
76	bodrum mantarı	Önce ak, sonra sarı renkte oluşarak ağacı yıkımlayan bir tür mantar.
77	boncuk tutkal	İnce boncuk biçiminde satışa çıkarılan glüten tutkalı.
78	boy kesme	Tomruk, kalas ya da tahtaların boyalarını istenilen ölçüye getirme eylemi.
79	boy menteşesi	Kapak kenarına boylamasına takılan mobilya menteşesi.
80	boy rendesi	Ağaç ve tahta yüzeylerini düzlemekte kullanılan uzun gövdeli bir çeşit rende.
81	boya çıkarıcı	Boyalı ağacın rengini doğal hale getirmede kullanılan, kimyasal etkili sıvı gereç.
82	boya kabı	İçinde boya eritilen, karılan pişmiş toprak, emaye, porselen ya da cam kap.
83	boyçekme	Ağacın kuruması sonucu lifler yönündeki çekmesi.
84	boyişkencesi	Gövdesi putrelden yapılmış, kapı, pencere, dolap v.b. uzun işleri sıkıştırmada kullanılan aygıt.
85	boyunbağı çubuğu	Elbise dolaplarının iç taraflarına boyunbağı asmak için konulan ağaç ya da madensel çubuk.
86	boyut testere makinesi	bk. biçimlendirme testere makinesi.
87	budak	Yaşayan ağaçta dalın gövde içinde kalması sonunda oluşan silindirsel sert bölüm.
88	budak çürüğü	Kırılan dalların budak yerlerinin temizlenip düzeltilmemesi halinde mantar ye nemin gövdede ilerleyip oluşturduğu çürüklük.
89	budak delgisi	Büyük delik delmek ve genellikle budakları yamamak için kullanılan, merkezleme uçlu ve çevre kesicili ağaç delgisi.
90	budak makinesi	İş parçaları üzerindeki budakları delerek oymak ve yerlerine yama hazırlamakta kullanılan ağaçişleri makinesi.
91	budak matkabı	bk. budak delgisi.
92	buharlama	Ağaçişlerinde, zararlı sonuçlar yaratabilecek maddeleri çıkarmak, rengini koyulaştırmak, bükmek ve kurutmak amacı ile ağacı buhar etkisine bırakma eylemi.
93	bul	Yalnız iki geniş yüzü testere ile düzeltilmiş tahta.
94	buruk	Uygun olmayan koşullar sonucu dönerek büyüyen ağacın kerestesi.
95	bükme iş	Parçaları bükme tekniğine uyularak biçimlendirilen eşya. Mobilya.
96	bükmek	Ağacı uygun yöntemlerle yumuşattıktan sonra, kalıplardan ve özel düzenlerden yararlanarak istenilen eğmeçte biçimlendirme yöntemi.
97	büro mobilyası	Bürolarda kullanılan, çelikten yapılma ya da ağaç mobilya.
98	cam macunu	Camı yuvasına tutturmak ve yalıtkanlık sağlamak amacı ile kullanılan, beziryağı-üstübeç karışımı.
99	cam pamuğu	İpek görünüşünde, ince cam iplik tomarı. Yalıtıcı ya da dolgu gereci olarak kullanılır.
100	camsuyu	Potaşe ya da sodanın kuvars ile eritilmesinden elde edilen şurup kıvamında sıvı. Ağacın böceklere ve ateşe dayanımını arttırır.