| 961 | protagonist | (Yun. prot = birinci, agonist = yarışçı): Kahraman. Oyunun baş kişisi. |
| 962 | prova | Bir oyunu düzenli ve disiplinli bir yolda ortaya çıkarabilmek için yapılan ön çalışma. Sırasına göre: okuma "(tonlama)"-, "sahne"-, "teknik" (dekor, kostüm) ve "genel" provalar vardır. |
| 963 | psikodram | (Yun. monos = tek) Bir tek kişinin içinde geçen ruh savaşını canlandıran monodram. Örn. Jean Cocteau'nun insan Sesi. |
| 964 | psikolojik oyun | Düşünce, duygu ve tutkuları inceleyen, bu öğelerin çözümlenmesine büyük yer veren oyun çeşidi. Freud'un etkisini bulduğumuz bu tür oyunlarda birey psikolojisi üzerinde durulur. Bu tür oyunların yöntemleri çeşitlidir, psikolojik oyunlar, gerçekçi, düşsel, ekspresyonist vb. çeşitli açılardan yazılabilir. Örn. T. Williams'ın yapıtları. |
| 965 | pulçinella | Commedia dell'Arte türünün alık uşak tipi. Napolili, kanbur ve gaga burunlu bir soytarı olan Pulçinella'nın kaynağı Latin komedyasında Makkus'a kadar gider. |
| 966 | pulitzer ödülü | 1847 1911 yılları arasında yaşamış olan Joseph Pulitzer adına başlatılmış bir yarışma ödülüdür. Her yıl en iyi Amerikan oyununa ve romanına verilir. Bu ödülü ilk kazanan 1918 yılında Eugene O'Neill olmuştur. |
| 967 | purim oyunu | Mart başında Yahudi törenlerinde oynanan oyun türü. Tek bölüm olup kutsal kitaptaki "Ester" bölümünü ele alır. Bu tür oyunlarda ezgiler, danslar, gülünç sahneler bulunur. |
| 968 | pusat | (Ort. O.):Giysi. |
| 969 | radyo oyunu | Radyoda oynamak üzere yazılan, göze değil kulağa yönelen oyun. Bu oyunları yazmak özel bir teknik gerektirir. |
| 970 | rahatlama | Oyuncunun, seyirci önüne esnek, rahat ve doğal olarak çıkabilmesi için, oyundan önce tinsel ve gövdesel yumuşama hareketleri yapması. Stanislavski yönteminden. |
| 971 | rakkas | (Körm. O.): Erkek dansçı. |
| 972 | rakkase | (Körm. O.):Kadın dansçı. |
| 973 | rampa | Sahne düzeyinin seyirciye en yakın yeri |
| 974 | rasgele | (Kar.) Söylediği her söze "rasgele" katarak konuşan tip. |
| 975 | realist tiyatro | Olayları, kişileri gerçekçi bir görüşle ele alan tiyatro türü. XIX. yüzyılın ortasından bu yana güç kazanmıştır. Karakterler, psikolojik bir doğrulukla incelenir. Konuşma düzeni, belli bir mantık gelişimi içindedir. Konu, doğrudan doğruya hayattan alınır. İlk gerçekçiler Almanya'da: Büchner. Fransa'da: Dumas Fils. |
| 976 | realizm | Lat. realis = nesnellik, gerçeğe uygunluk. XIX. yüzyıl ortalarında, sanat alanında, doğa bilimleri, teknik ve sanayileşme sonucunda ortaya çıkan sorunlar ele alınmıştır: bireyin topluluğa olan ilişkisi ve çevresine uyumunu nesnellikle inceler. Darvin'in ve Heckel'in yapıtları ile de bilimsel temel kazanır. Üslûp akımı olarak klasik sanatın ülkücülüğünden ve romantizmden dönüştür. Bu sanat üslûbunda insan, günlük yaşamında, işinde ve topluluğa olan doğal ilişkileri içinde gösterilir. |
| 977 | reis | (T.K.O.): Anadolu'da oyunları düzenleyene verilen ad. |
| 978 | rejisör | Bir oyunun dengeli ve disiplinli bir yolda doğru ve güzel bir biçime sokulması için gereken çalışmaları hazırlayan ve yöneten sanatçı. Bir oyunun sahneden seyirciye sunulabilmesi için oyun yazarı, oyuncular, dekor sanatçısı, ışıklama uzmanı ve öteki uzmanlar ile işbirliği yaparak bu çalışmaları bağdaştıran, yöneten, oyuncuları belli bir anlayışta birleştiren sanatçı. (Sahneye koyucu). |
| 979 | reklam | Bir oyuna çok seyircinin gelmesi için afiş, radyo ve gazetede kısa haber vermeler ve rejisörlerle konuşmalar gibi baş vurulan çeşitli yollar. (Tanıtma). |
| 980 | renk çerçeveleri | Işıldakların, lambaların önüne konan renkli cam ya da yanmayan saydam boyaları (asetatları) tutan çerçeveler. |
| 981 | renk değiştirme aracı | Otomatik olarak ışıldakların ve lambaların önündeki renkli camları ya da "asetatları" değiştiren düzen. |
| 982 | renklendirme | Bir konuşmada, monotonluktan kaçmak için seste ton, hız ve vurgu değişiklikliği yaparak metne hareket ve canlılık verme. |
| 983 | repertorio | it.Commedia dell'Arte'de öğüt ya da tirada dayanan sözler. |
| 984 | repertuvar | Oyun planının incelenmiş, seçilmiş o dönem oynamaya elverişli görülüp oynanış için hazırlanmış oyun listesi (Oyun çizelgesi). |
| 985 | replik | 1. Oyuncunun, sözü karşısındakine bırakırken söyleyeceği son söz. 2. Oyunda, karşısındakinin sözüne gerekli karşılığı verme. |
| 986 | revü | Konu bakımından sıkı bir bütünlüğü olmayan, birbirlerine gevşekçe bağlanmış, tablo ya da skeçlerden kurulu kimi eğlendirici, kimi de alaycı, taşlayıcı özellikte bir gösteri. Revü, bir Fransız türüdür. |
| 987 | rikhim | (İsi. Tiy.) Arap gölge oyununun kalıcı kişisi. |
| 988 | rismanbaz | (Körm. O.):İp üstünde yürüyerek hüner gösteren oyuncu. |
| 989 | ritim | Belirli bir ses dizisinin belirli bir ölçü içinde düzenlenmesi. |
| 990 | rol | (Lat. Rotulus, tomar) 1. Bir tiyatro oyuncusunun bir oyunda söylemesi gereken sözler. 2. Bir oyunda bir oyuncunun oynadığı ya da yaşadığı kişilik. |