Coğrafya - XML


IDTerimAçıklama
781örtü buzuluAntartika, Grönland gibi eksenucu bölgelerinde görülen, çok geniş yüzeyleri kaplayan buzul türü.
782özel bölgeABD, Kanada gibi kimi ülkelerde, yerli halka, kendi töre ve geleneklerine göre yaşamaları içki bırakılmış, sınırları belli bölge.
783özerk bölgeBir devletin siyasal bütünlüğü içinde yer almakla birlikte, içişlerinde az çok bağımsız bölgelere verilen ad.
784özümlenmeKişilerin göçlerle gidip yerleştikleri yeni ülkelerdeki toplumun kültürel ve geleneksel yaşamlarına uyması ve o toplumun bireylerine benzemesi.
785paralel çemberibk. koşut çemberi.
786parçalanmabk. mekanik parçalanma.
787park ormanıBozkırlar gibi ağaçsızlığın egemen olduğu bölgelerde görülen ve küçük bir alanda kümelenen orman.
788parlatılmış kayaçÜzerinden geçen buzulların sürtme ve törpülenmeleriyle parıltılı görünüm alan kayaç. bk. çizikli taş.
789peribacasıYanardağ tüfleri, kumtaşları gibi yumuşak ve geçirimli tortularla örtülü yamaçlarda, selinti sularının derinliğine oyması sonucunda oluşan ve tepesinde çok kez aşınmadan korunmuş düz, ağır bir yüksekliğin yer aldığı piramit ya da direk biçimindeki yığınla
790pınarbk. kaynak.
791planYeryüzünün küçük bir parçasını, bütün ayrıntılarıyla gösteren, ölçeği 1:lO.OOO'den büyük haritalar, bk. harita, ölçek.
792poyrazKuzeydoğudan esen, serin ya da soğuk ve kimi kez fırtına niteliğinde yerel rüzgâr.
793protestanlıkXVI. yüzyılda Avrupa'da "Reform”la doğmuş olan, Lüteryan, Kalvinist gibi kolları olan Hıristiyanlık mezhebi.
794pusGörüş uzaklığını çok azaltmayan bir tür sis. bk. sis, bulut.
795püskürmebk. yanardağ püskürmesi.
796püskürük kayaçlarYanardağların ağzından yeryüzüne püskürtülen lav, kül vb. kızgın özdeklerin alçak yerlere yığılıp az çok hızla soğumaları sonunda oluşan kayaçlar.
797rialı kıyılarEngebeli bir yörede, koyakları içine derince gömülmüş akarsu ağızlarının deniz altında kalmalarıyla oluşan kıyılar.
798rüzgârHavayuvarında ayrımlı basınç altındaki yöreler arasında oluşan, yatay yönde, esiş yönü, süresi ve biçimleriyle ayrımlı hava devinimi.
799rüzgâr aşındırmasıSürekli bitki örtüsünden yoksun kurak ve yarı kurak bölgelerde, rüzgârların yerden kaldırıp savurduğu ya da sürüklediği katı özdeklerin de yardımıyla, yeryüzünde oluşturdukları kendine özgü biçimlerin tümü.
800rüzgâr gücüYeryüzünün biçimlenmesinde payı bulunan, denizlerde dalga ve akıntılar gibi devinimleri yaratan bir dışetken.
801rüzgâr süpürmesiÜzerinde sürekli bitki örtüsü bulunmayan çıplak ve kuru yereylerde, rüzgârın gevşek özdekleri yerinden söküp, sürüklemesi.
802rüzgâr yanıDağlık bir yörede, bir kıyıda, egemen rüzgârlara açık yüz. bk. rüzgâraltı yanı.
803rüzgâraltı yanıDağlık bir yörede, bir kıyıda egemen rüzgârların siperinde kalan yüz. bk. rüzgâr yanı.
804saat dilimleriBaş öğlenin 7° 30' doğusu ve 7° 30' batısından kalan 15°lik dilimden başlamak üzere, öğlen çemberleri boyunca yanyana dizilen on beşer derecelik 24 dilime verilen ad.
805sağanakKısa süreli, çok yeğin ve iri taneli yağmur.
806sağrıİki koyağı birbirinden ayıran az eğimli yayvan sırt.
807saltnemlilikHerhangi bir yer ve zamanda, bir metre küp havada bulunan ve gram birimiyle belirlenen su buğusu niceliği, bk. bağılnemlilik.
808saltnüfusYönetsel (küçük ya da geniş bir yönetim bölgesi), siyasal (bir devlet) ya da coğrafyasal (bir kent, bir coğrafya bölgesi) sınırlarla çevrili yereyde yaşamakta olan insanların tümü.
809samanyoluKaranlık gecelerde, gökkubbede belli yönde uzanarak donuk, ak ışıklı bir kuşak oluşturan bir tür takımyıldız.
810sandurBuzulların beslediği akarsuların, buzul alanlarında oluşturduğu, kum ve çakıllarla örtülü düzlükler, bk. akarsu-buzul biçimleri.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir