5821 | kapitalist planlama | Kapitalist ekonomide özel kesim için yol gösterici ve kamu kesimi için emredici niteliğe sahip iktisadi planlama. |
5822 | kapitalist sistem | 1. Üretim araçlarının sahipliğinin ve denetiminin kârını ençoklamak amacındaki özel kesimin elinde olduğu serbest rekabete dayalı iktisadi ve sosyal sistem. 2. Stalin'in tanımladığı beş toplum biçiminden biri olup, üretim araçları mülkiyetinin kapitalist |
5823 | kapitalist toplum | Kapitalist sistemin ve kapitalist üretim ilişkilerinin geçerli olduğu toplum. |
5824 | kapitalist üretim biçimi | Marksist yaklaşımda, üretim araçları mülkiyetinin kapitalist sınıfın elinde olduğu, ücretli emeğin yarattığı artık değere dayanan üretim biçimi. |
5825 | kapitalist üretim ilişkileri | Marksist yaklaşımda, üretim araçları mülkiyetinin kapitalist sınıfın elinde bulunduğu, emek gücünün metalaştırıldığı ve üretimin temel amacının artık değer üretimi olduğu üretim ilişkileri. |
5826 | kapitalist üretken emek | Marksist yaklaşımda maddi mallar üreterek artık değer kitlesine katkı yapan emek. Ancak Marksist yaklaşımda bu tanım durağan olmayıp, kapitalizmin gelişme aşamaları ve işbölümüne göre değişebilmektedir. |
5827 | kapitalist üretken olmayan emek | Marksist yaklaşımda hizmet üreten, ancak artık değer kitlesine katkı yapmayan emek. |
5828 | kapitalizasyon | 1. Bir işletmenin birikmiş yedek akçe ve kârını sermaye artırımında kullanması. 2. Uzun vadeli borçların, ayrıcalıklı hisse senetlerinin ve özkaynağın maliyeti ya da beklenen getirisi. |
5829 | kapitalize değer | bk. sermaye değeri |
5830 | kapitalizm | bk. kapitalist sistem |
5831 | kapitalleştirilmiş değer | bk. sermaye değeri |
5832 | kapitülasyon | Bir devletin bir anlaşmaya bağlı olarak başka devletlere tanıdığı iktisadi ve sosyal ayrıcalıklar. |
5833 | kapora | bk. güvenmelik |
5834 | kapsam ekonomileri | Firmanın iki veya daha fazla malı farklı üretim tesisleri yerine aynı tesiste üretmesi sonucu ortalama maliyetinin azalacağını ifade eden iktisadi kuram. |
5835 | kâr | Havadan ak, ince taneli buz kırılcaları biçiminde ya da lapa lapa yağan, sıcaklık koşulları elverişli ise yerde biriken su buğusu, bk. yağış. |
5836 | kâr aktarımı | 1. Bir ülkede yatırım yapmış olan yabancıların söz konusu yatırımlardan elde ettikleri kârları yurtdışına çıkarması. 2. Şirketlerin elde ettikleri kârı kâr payı olarak ortaklarına dağıtmamak için bilançoları üzerinde değişikliğe giderek kârını yan şirketl |
5837 | kâr amacı gütmeyen kurumlar | Açık ya da örtük biçimde kâr amacı gütmeyen sağlık, eğitim gibi sosyal hizmetleri sağlamak amacıyla etkinlikte bulunan kurumlar. |
5838 | kâr aralığı | 1. Firmanın ürettiği malın satış fiyatı ile üretim maliyeti arasındaki fark. 2. (contribution margin) Bir birim malın fiyatı ile marjinal maliyeti arasındaki pozitif farkın, o malın fiyatına oranı. krş. kâr oranı, özkaynak getirisi, varlıkların getirisi |
5839 | kâr aralığı analizi | bk. kâr aralığı çözümlemesi |
5840 | kâr aralığı çözümlemesi | Satışlardaki artışların kârlardaki artışa dönüşümünü inceleyen çözümleme. krş. çalışma kaldıraç derecesi |
5841 | kâr dağıtımı | İşletmenin elde ettiği kârı hesap yılı sonunda şirket ortaklarına hisseleri oranında paylaştırması. |
5842 | kâr ençoklaması | Bir firmanın olası ençok kârı elde edebilmek amacıyla fiyat veya üretim miktarını ayarlama ilkesi. |
5843 | kâr enflasyonu | Sermaye ve üretimde yoğunlaşmanın bulunduğu ve kâr paylı fiyatlandırma yapan büyük firmaların egemen olduğu kesimlerde firmaların kâr oranlarını artırmalarına bağlı olarak ortaya çıkan bir tür maliyet enflasyonu. |
5844 | kâr fonksiyonu | Kâr ile firmanın ürettiği malın piyasa satış fiyatı ve üretim faktörlerinin fiyatları arasındaki fonksiyonel ilişki. |
5845 | kâr güdüsü | Kapitalist bir iktisadi sistemde, girişimcinin üretim etkinliğine girişmesini ve sürdürmesini sağlayan temel güdü. |
5846 | kâr itişli enflasyon | bk. kâr enflasyonu |
5847 | kâr katılımlı tahvil | Faizden ayrı olarak kârdan da belli bir ödemenin yapıldığı tahvil türü. |
5848 | kâr maksimizasyonu | bk. kâr ençoklaması |
5849 | kâr marjı | bk. kâr aralığı |
5850 | kâr oranı | 1. Bir işletmenin belli bir dönemde elde ettiği net kârın toplam gelirlere, toplam varlıklara veya özkaynağa oranı. krş. kâr aralığı, varlıkların getirisi, özkaynak getirisi 2. bk. kâr aralığı 2 3. Marksist yaklaşımda, üretim süreci sonunda elde edilen ar |