| 451 | delgi kartı | bk. veri kartı. |
| 452 | delgici | bk. delgi işlemcisi. |
| 453 | delgidöküm çaprazı | Bir soru çizinliğinde sayıyla dile getirilmiş yanıtları delgi kartına işlemek üzere kullanılan ve her biri bir dikeci simgeleyen 80 gözeden oluşmuş çizelge. |
| 454 | delgileme | Verileri bilgiişlem araçlarında işleyebilmek üzere özel delgi ya da veri kartlarına aktarma. |
| 455 | delikli kart | Elle dökümleme işinde kullanılan ve koparılabilen deliklere aktarılmış bilgileri, özel bir iğne aracılığıyla elle saymaya olanak sağlayan işlem kartı. |
| 456 | denek | Bir deneylemede deneysel değişkenin etkileri altında bırakılarak değişmeleri gözlenen ya da deneye vurulan edilgen birey ya da canlı. bk. katılmacı denek. |
| 457 | deneme varsayımı | İlişki kurucu bir araştırmada sağlam bir varsayıma ulaşmak üzere geçici olarak dile getirilen çalışma varsayımı. |
| 458 | deneme-yanılma yordamı | Denenceli ya da uygulamalı sınamalarda karşılaşılan başarı ve başarısızlıklar sonucu öğrenme ve deneyim kazanma yolu. |
| 459 | denence(li) | İş içinde ya da uygulamada eylemli olarak edinilen deneyim, bilgi ve beceri. |
| 460 | denetim kümesi | Bir deneylemede deneysel değişkenin etkileri altında bırakılan deney kümesindeki değişmeleri ilgili değişkene bağlayabilmek için başvurulan ve deneysel değişken dışında tüm önemli bakımlardan deney kümesine benzeyen küme. |
| 461 | denetim nicelemesi | bk. niceleme denetimi. |
| 462 | denetimli değişken | Kendisiyle aynı yönde etkide bulunacak ya da etkilerini saptıracak etkenlerden yalıtılmış değişken, bk. denetimsiz değişken, yalıtım. |
| 463 | denetimli gözlem | bk. dizgeli gözlem. |
| 464 | denetimsiz değişken | Duruma karışabilecek ve kendisiyle aynı yönde etkide bulunabilecek öteki etkenlerin etkilerinden yalıtılamayan değişken, bk. denetimli değişken, yalıtım. |
| 465 | denetimsiz gözlem | bk. dizgesiz gözlem. |
| 466 | deney düzeni | Deney kümesinin yanısıra denetim kümesinin kullanılıp kullanılmadığına ve "önce" ya da "sonra" gözlemlerinin hangi küme üzerinde yapıldığına göre birbirinden ayrılan deneyleme tasarımlarından her biri. |
| 467 | deney etkisi | Bir deneylemede duruma bilinçli olarak eklenen deneysel değişkenin doğal süreci saptıran yapaylığına bağlı olan ve deney sonuçları üzerindeki payı tanınan etki. |
| 468 | deney koşulları | Bir deneylemede deneysel değişkenin etkilerinin en iyi gözleneceği doğal ya da yapay koşullar. |
| 469 | deney kümesi | Bir deneylemede deneysel değişkenin etkileri altında bırakılarak gözlem konusu yapılan küme. bk. denetim kümesi. |
| 470 | deney odası | Deneyleme konusu olan birey ya da kümeyi, denetlenemeyen gündelik yaşam koşullarından çıkararak denetimli koşullar altına almak üzere oluşturulan deney yeri ya da ortamı. |
| 471 | deneyim | Bilgi ve beceri kazandırıcı bilinçli ya da bilinçsiz kişisel edinim ve yaşantı. |
| 472 | deneyin denetlenmesi | Bir deneylemede, deney kümesi ya da olgular üzerinde gözlenen değişmelerin salt deneysel değişkene bağlanabilmesi yolunda alınmış her türlü önlem. |
| 473 | deneyleme | Kendiliğinden gerçekleşemeyen, elverişsiz koşullarda beliren, karmaşık ve değişken biçimlerde oluşan ya da denenmesi yararlı görülen olayların gözlenmesi amacıyla başvurulan denetimli gözlemleme ya da bir deneyi gerçekleştirmek üzere başvurulan işlemlerin tümü. |
| 474 | deneylik | İncelenen değişkenleri denetim altında tutabilmek, duruma en uygun gözlem koşulları oluşturmak amacıyla çeşitli ölçme araçları ve koşul gereçleriyle donatılmış inceleme ve deney yeri. |
| 475 | deneysel değişken | Bir deneylemede deney kümesi üzerindeki etkileri araştırılmak üzere deneye sokulan değişken. |
| 476 | deneysel denetim | Bir deneylemede deneysel değişmelerin, etkileri araştırılan deneysel değişkene bağlanabilmesi için alınan gözlem önlemlerinin tümü. |
| 477 | dengeleme | Bir deneylemede uygulamadan doğan durumsal etkilerin, bir değişmez yanılgı kaynağı olmasını engellemek için için belli bir yönde işleyen etkilerin denetlenmesi, bk. durumsal etkenler. |
| 478 | dengeleyici soru | Durumsal etkenlerin, dile getirilişiyle yanlı ya da yüklü soruların yanıtlar üzerindeki saptırıcı etkilerini gidermek amacıyla sorulan sınama sorusu. |
| 479 | denkbiçim soru çizinliği | Kendisiyle birlikte yanıt seçenekleri sunan bir soruda, seçenekler düzeninin verilecek yanıtları etkilemesini önlemek üzere seçeneklerini rastlantılı olarak saptanmış çeşitli denkbiçimler içinde veren sorulardan oluşmuş soru çizinliği: bk. abba düzeni. |
| 480 | denkbiçimler yordamı | Bir ölçme aracının, değişik biçimlerinin aynı evrene birbiri ardından uygulanması sonucu elde edilen ölçümlerin gösterdiği bağıntıya dayanarak herhangi bir denk biçimin güvenirlik sınaması, bk. kestirim yolları. |