Türkçe Deyimler - XML


IDDeyimAnlamı
4411 gebe kalmak1) insan veya hayvanın karnında yavru oluşmak. Örn: “Kırk dört yaşında gebe kalan bir kadın böyle bir sabırsızlığa kapılabilir.” -Y. Atılgan. 2) mec. minnet altında kalmak.
4412 geberip gitmekistenmedik bir biçimde ve beklenmedik bir zamanda ölmek. Örn: “En ufak sarsıntıda damlarınız kafanıza yıkılıyor, çoluk çocuk geberip gidiyorsunuz.” -A. Kulin.
4413 gece gündüz dememek1) vaktin uygun olup olmadığına bakmamak, vakit seçmemek 2) bir işi sürekli olarak, ara vermeksizin yapmak. Örn: “Gece gündüz demez ha bire okurlardı. Sonra başlarlardı yazmaya.” -A. Ümit.
4414 gece silahlı, gündüz külahlı” gerçekte iyi olmadığı hâlde iyi gibi görünen kimseler için kullanılan bir söz” anlamında kullanılan bir söz.
4415 gecekondu gibiderme çatma yapılan (yapı).
4416 geceyi (gecesini) gündüze (gündüzüne) katmakaralıksız, gece gündüz çalışmak, büyük çaba göstermek. Örn: “Başaramayacağı kadar çok işlerin altına girmekten çekinmedi, geceyi gündüze katıp çalışmaya başladı.” -M. Ş. Esendal. “Köycülük kollarında gecemi gündüzüme kattım.” -Y. Z. Ortaç.
4417 geç kalmakvaktinden sonra davranmak, gecikmek.
4418 geç! (geç efendim!)“kulak asma, önem verme!” anlamında kullanılan bir söz. Örn: “Biz ev yaptırdık ama sen bize bakma bizim paramız vardı. Geç efendim geç bu işler sizin gibilerin harcı değil.” -N. Kurşunlu.
4419 geçimini doğrultmakgeçinmek için yeteri kadar para kazanmak. Örn: “Biri elbise askısı yapıyor, diğeri de yapılanları satıyor, böylece geçimlerini doğrultuyorlardı.” -S. Ayverdi.
4420 geçinip gitmekçok iyi değilse de şöyle böyle geçinmek. Örn: “Sözün tam anlamıyla bu sayede geçinip gidiyordu.” -M. Mungan.
4421 geçiniz1) “bu söylediklerinizi kabul etmiyorum, daha mantıklı sözler söyleyin” anlamında kullanılan bir söz 2) bilgi yarışmalarında kendisinden sonraki yarışmacıya geçilmesini istemek için veya bir sonraki soruya geçmek için söylenen bir söz.
4422 geçinmeye gönlü olmamakherhangi bir konuda isteksizliğini belli etmek.
4423 geçit vermekçay, ırmak, dağ vb.nin geçilecek bir yeri olmak.
4424 geçmiş ola“o fırsat bir daha ele geçmez” anlamında kullanılan bir söz.
4425 geçmiş olsunhastalananlara, kaza geçirenlere, beklenmedik büyük bir olumsuz durumdan kurtulanlara veya hapishaneye girenlere söylenen iyi dilek sözü. Örn: “Geçmiş olsun ağabey, ne oldu sana böyle?” -O. C. Kaygılı.
4426 geçmişini kurcalamakgeçmişini araştırarak kötü amaçlı kullanmak için birisiyle ilgili bilgi edinmek.
4427 gedik açılmakgiderilmesi çok güç bir eksiklik veya açık ortaya çıkmak. Örn: “El yordamıyla ilerlemeyi sürdürürken, sanki karanlıkta bir gedik açılıyor, bir yerlerden içeriye ışık vuruyor.” -A. Ümit.
4428 gedik açmak ask. düşman mevzilerindeki zayıf bir noktadan giriş yeri açmak.
4429 gedik kapamakküçük bir gereksinimini karşılamak.
4430 gedik kapmakbir gelir kaynağı ele geçirmek.
4431 gedikleri tıkamakçıkan veya çıkacak olan zorlukları önlemek.
4432 gehgeh tutmaknöbetli bir hastalığa yakalanmak.
4433 gel keyfim gelbüyük bir memnunluk ve alay anlatan bir söz. Örn: “Oh, artık sabahın bu vaktinde güneş henüz doğarken bu serin harman yerinde, gel keyfim gel.” -O. C. Kaygılı.
4434 gel zaman git zaman“aradan oldukça uzun bir zaman geçtikten sonra” anlamında kullanılan bir söz. Örn: “Gel zaman git zaman bu kadının bir kızı olmuş.” -E. Şafak.
4435 gelberi etmek argo aşırmak, çalmak, kendine mal etmek.
4436 gelin almak1) erkeğe bir eş bulmak 2) gelini babasının evinden özel bir törenle alıp damadın evine götürmek.
4437 gelin gibi süzülmekgeline yakışır biçimde edalı, nazlı yürümek.
4438 gelin gitmekbir aileye, bir yere gelin olarak gitmek. Örn: “Bin türlü dedikodu içinde ben oraya gelin gittim.” -H. R. Gürpınar.
4439 gelin yazmakgelinin yüzünü değişik süs gereçleriyle bezemek.
4440 gelinliği tutmakgelinlik etmek.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir