Türkçe Deyimler - XML


IDDeyimAnlamı
7051 kumar oynamak1) ortaya para koyarak talih oyunu oynamak. Örn: “Kazanacağından emin olmadıkça kumar oynamak deliliktir.” -A. İlhan. 2) mec. olumlu sonuçlanması şüpheli olan bir işe bile bile girişmek.
7052 kumda oynamakbir fırsat kaçırarak umulanı elde edememek.
7053 kumpas kurmakgizli bir iş, hile, düzen hazırlamak. Örn: “Üç kişi burada gizli gizli ne kumpaslar kuruyorsunuz bakayım?” -O. C. Kaygılı.
7054 kumpasa dâhil olmakhileli bir işe ortak olmak. Örn: “Samimi bir acıma hissiyle mi, yoksa o çok değerli elmas broşun sahibi olmak için mi bu kumpasa dâhil olduğuna karar verememişti.” -A. Kulin.
7055 kumpasa gelmekhile ile kandırılmak.
7056 kumru gibikendi dünyasına çekilmiş. Örn: “Başlarını dinlerler, kumru gibi yuvalarında oturur, şunun bunun aleyhinde konuşmazlar.” -B. Felek.
7057 kundak sokmak (koymak)1) yangın çıkarmak için bir yere tutuşmuş yağlı bez parçası koymak 2) mec. ara bozacak bir söz söylemek veya böyle bir davranışta bulunmak.
7058 kupkuru kesilmekçok kurumak. Örn: “... ağzım kupkuru kesildi.” -Y. K. Karaosmanoğlu.
7059 kur yapmak1) karşı cinsten birine ilgi göstererek onun hoşuna gitmek, gönlünü kazanmaya çalışmak. Örn: “Hepsi de aynı yavan, tatsız sözlerle kur yapacaklardı.” -H. C. Yalçın. 2) birinin duygularını okşayacak biçimde davranarak onu elde etmeye çalışmak. Örn: “Muht
7060 kurabiye gibiçok gevrek, ağızda dağılıveren (yiyecek).
7061 kurban gitmeksuçsuz yere ölmek, zarara uğramak. Örn: “Muhakkak bir ihanete kurban gitmiştir.” -F. F. Tülbentçi.
7062 kurban olayım!1) aşırı sevgi ve hayranlık anlatan bir söz. Örn: Kurban olayım, ne güzel memleket! 2) yalvarma sözü. Örn: “Çatma, kurban olayım çehreni ey nazlı hilal.” -M. A. Ersoy.
7063 kurban vermekcan kaybına uğramak. Örn: “Arada bizim gibi birkaç kurban verilebilir.” -F. R. Atay.
7064 kurbanlık koyun gibibaşına geleceklerden habersiz olan. Örn: “Kâh yollarda tabur olmuş yürüyorlar, kâh garlarda, istasyonlarda kurbanlık koyun gibi bekleşip duruyorlardı.” -Y. K. Karaosmanoğlu.
7065 kurdele kesmek1) tesis veya kuruluşun açılış töreninde gerilen şeridi iyi dileklerle kesmek 2) herhangi bir amaçla bağlanmış olan şeridi kesip ayırmak. Örn: Nişan töreninde kırmızı kurdele kestik.
7066 kurdele takmakokulda belli bir konudaki başarıyı belirtmek üzere öğrenci giysisinin yakasına renkli, özel bir şerit takmak.
7067 kurdunu (kurtlarını) dökmek (kırmak)çoktan beri özlediği bir şeyi bol bol yapıp hevesini almak. Örn: “Daha sonra Paris'te kurtlarını dökmeye gelen her milletten insanlara rastladık.” -B. R. Eyuboğlu.
7068 kurşun atmak1) silahla mermi atmak. Örn: “Yarın, öbür gün Arap çeteleri ile sarılacaksınız, Peygamberin yeşil kubbesine kurşun atacaklar.” -F. R. Atay. 2) mec. düşmanlık etmek.
7069 kurşun dokunmakmermi isabet etmek. Örn: “Suriye'de bel kemiğine bir kurşun dokunmuştu.” -Ö. Seyfettin.
7070 kurşun dökmekhalk inanışına göre erimiş kurşunu, hastanın üstünde, içinde su bulunan bir kaba dökerek ortaya çıkan şekillerin yorumuyla nazar, büyü, hastalık vb. şeyleri önlemek, iyileştirmek.
7071 kurşun gibi1) katlanması zor bir biçimde. Örn: “Gurbet acısı kurşun gibi içine çökmüştü şimdi.” -H. Taner. 2) sıkıntı veren 3) çok ağır.
7072 kurşun manyağı yapmak argo ölümle tehdit etmek.
7073 kurşun sıkmaksilahı ateşlemek, mermi yakmak. Örn: “Az bir sürede bütün köy bu kurşunları sıkanın Hasan olduğunu öğrendi.” -Y. Kemal.
7074 kurşun yağdırmakçok sayıda kurşun atmak.
7075 kurşun yemekvurulmak. Örn: “Kurşunu yer yemez, kayalardan aşağı yuvarlanmış leşi, ta derenin kucağına!” -T. Oflazoğlu.
7076 kurt ağzı bağlamakaçıkta kalan hayvanların kurt tarafından boğulmasını önleme amacıyla çeşitli uygulamalar yapmak.
7077 kurt gibiişini bilen, girişken (kimse).
7078 kuru başına kalmakhayatında veya yanında kimsesi kalmamak, kimsesiz, yalnız kalmak.
7079 kuru gürültüye pabuç bırakmamakbir durum karşısında telaşsız, korkusuz, dilediğince davranmak. Örn: “Köse Mümeyyiz öyle denemeden kuru gürültüye pabuç bırakır takımından değildi.” -Ö. Seyfettin.
7080 kuru hasır (kilim) üstünde kalmakaç, parasız, evsiz kalmak.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir