Türkçe Deyimler - XML


IDDeyimAnlamı
2341 bin dereden su getirmekbirini kandırmak için birçok sebep ileri sürmek, dil dökmek. Örn: “Rıfat Paşa gibi terbiyeli bir zat bile bin dereden su getirir, harp siyasetimizi methederdi.” -Y. K. Karaosmanoğlu.
2342 bin kalıba girmekbirbirine benzeyen birçok iş yapmak, sürekli olarak düşünce değiştirmek.
2343 bin pişman olmakçok pişman olmak. Örn: “Kaç kez yakındım ona, yüzünü öyle bir yas kapladı ki yakındığıma da yakınacağıma da bin pişman oldum.” -Halikarnas Balıkçısı.
2344 bin tarakta bezi olmakbirçok işi veya ilişkisi olmak.
2345 binbir ayak bir ayak üstüne“herkesin ayakta olduğu kalabalık” anlamında kullanılan bir söz.
2346 bindiği dalı kesmekkendisine gerekli ve yararlı olan şeyi farkında olmadan yararsız duruma getirmek, kendi eliyle yok etmek. Örn: “Bindiği dalı kesmek diye bir deyim vardır ya, sanki insanlığın bugünkü bunalımını anlatmak için bulunmuş.” -H. Taner.
2347 bini bir paraya1) pek çok ve ucuz 2) pek çok yapılan, pek çok olan. Örn: “Ali Çavuş'un hiddeti daha ziyadeleşti. Küfrün bini bir paraya.” -N. Nâzım.
2348 binin yarısı beş yüz (o da bizde yok) şaka çok düşünceli görünen birine “aldırma!” anlamında kullanılan bir söz.
2349 bir (aynı) yastıkta kocamakkarı koca birlikte uzun bir ömür sürmek.
2350 bir ... bir (bir de)hem ... hem. Örn: “Denize bir konup bir kalkan martılar yüksekten avlarına bakarak haykırışırlar.” -A. İlhan.
2351 bir araya gelmekbir yerde toplanmak, buluşmak. Örn: “Hep böyle bir araya gelip gülüp eğlenebilseler!” -N. Cumalı.
2352 bir araya getirmektoplamak. Örn: “Gurbet duygusu sevgi ile ayrılık ve birleşme özlemini bir araya getirir.” -M. Kaplan.
2353 bir arpa boyu (gitmek, yol almak)çok az (gitmek veya yol almak). Örn: “Süfli gayeler, kütleleri ya oldukları yere mıhlayan ve bir arpa boyu ileri götürmeyen sefil isteklerdir.” -S. Ayverdi.
2354 bir aşağı bir yukarıamaçsız olarak gidip gelmeyi anlatan bir söz. Örn: “Karabibik tenha sokakta bir aşağı bir yukarı gezinmekteydi.” -N. Nâzım.
2355 bir atımlık barutu olmak (kalmak)bir konuda yapabileceği çok az şeyi bulunmak.
2356 bir avuç toprak olmakölmek. Örn: “O olmasaydı, sen şimdi bir avuç toprak olmuştun.” -R. N. Güntekin.
2357 bir ayağı çukurda olmak1) yaşayacak çok az zamanı kalmış olmak. Örn: “Ben, bir ayağı çukurda hasta bir ihtiyarım.” -M. Yesari. 2) çok yaşlanmış olmak.
2358 bir ayak üstünde bin yalan söylemekçok kısa sürede pek çok yalan söylemek. Örn: “Bir ayak üstünde kırk yalanın belini büktüğü hâlde para hesabına bir türlü akıl erdiremez, bakkala bozdurulan paranın gerisini daima eksik getirirdi.” -R. N. Güntekin.
2359 bir ayak üstünde kırk yalanın belini bükmekçok kısa sürede pek çok yalan söylemek.
2360 bir baltaya sap olamamakbelli bir iş sahibi olamamak. Örn: “Tavla, domino ve muhtelif kâğıt oyunlarından başka bir şey bilmediği için bir baltaya sap olamamıştı.” -R. N. Güntekin.
2361 bir bardak suda fırtına koparmakönemsiz, küçük bir sorunu büyütmek.
2362 bir baştan (uçtan) bir başa (uca)bir yerin bir sınırından öbür sınırına kadar.
2363 bir ben, bir de Allah bilir“çok sıkıntı içindeyim” anlamında kullanılan bir söz. Örn: “Üç aydan üç aya maaş alıyoruz. Üç ayın sonunu nasıl bulduğumuzu bir biz biliriz, bir de Allah bilir.” -M. Yesari.
2364 bir biçimine getirmek1) çözüm yolu bulmak. Örn: “Ne olur bir biçimine getir/ yak şu linyiti çıtır çıtır” -B. R. Eyuboğlu. 2) sırasını, fırsatını bulmak, punduna getirmek, en uygun durumunu yakalamak. Örn: “Bir biçimine getirip benimle Samim'e de veriştiriyormuş.” -S. Birsel
2365 bir boka yaramamakhiçbir şeye elverişli olmamak.
2366 bir boydan bir boyabir yerin bir ucundan öbür ucuna kadar, baştan başa. Örn: “Önce, bir boydan bir boya sokağı gözden geçirdik.” -E. Bener.
2367 bir bu eksiktisıkıntılı bir durum varken bir yenisinin çıkması üzerine söylenen bir söz.
2368 bir çatı altında (olmak, bulunmak)aynı yapı, kurum, kuruluş vb. içinde (olmak).
2369 bir çekirdek geri kalmamakbütünüyle denk olmak.
2370 bir çift lakırtı etmekkısa konuşmak. Örn: “Adam hesabına koyup bir hatır sormaz, bir çift lakırtı etmezler.” -M. Ş. Esendal.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir