1201 | tirad | Oyun kişilerinin uzun soluklu konuşmalarına verilen ad. |
1202 | tiran | (Körm. O.):Tulûat tiyatrosunda kötü adam tipi. |
1203 | tirit | (Körm. O.): Türk Tulûat tiyatrosunda ölecek durumda yaşlı adam. |
1204 | tiryaki | (Kar.): Mahallenin yaşlısı, afyona yakalanmış bir tiryaki. Bu tip yarı uyur, yarı uyanık bir durumda dolaşır. Konuştuğu sırada birden horlayarak uyumaya başlar. Mahalleli, bu tiplerle alay etmek için, çeşitli oyunlar yapar. |
1205 | titreşim | Gırtlakta oluşan sesin boğaz, ağız, burun boşluklarında büyümesi. |
1206 | tiyatro | (Yun. Theastai - görmekten "theatron" - genel görüş) Antik Yunan tiyatro birimi [1249 - 1265] tiyatrosunda yalnızca seyircilerin "oturdukları yer" anlamına gelirken bugün genel olarak bütün dramatik gösterilerle ilintili çalışma alanını kapsar tiyatro yapısını, eylemini ve kavramını karşılar. Tiyatro, kimi kez, "drama" kavramına karşıt olarak bir temsilin metin dışında kalan bütün yönlerini belirtir. Ancak "drama" yalnızca söz değildir, bunun yanı sıra oynayış anlamını da getirir bunların ikisi birbirinden ayrılmaz. Öteki öğeler dekor, giysi, müzik ve danstır. Ayrıca, "Fransız tiyatrosu", "İtalyan tiyatrosu" dendiği zaman bu ulusların tiyatro yaşantılarının bütün yönleri Corneille'in tiyatrosu, Shakespeare'in tiyatrosu denildiği zaman bu yazarların oyunları anlaşılacaktır. Türkçeye "tiyatro" terimi İtalyanca "teatro" sözcüğü ile girmiştir. |
1207 | tiyatro birimi | Tiyatroyu tarihsel gelişimi içinde kurumlarıyla, deneysel öğeleriyle incelemeye, yorumlamaya götüren bilim kolu. |
1208 | tiyatro dergisi | Tiyatro ile ilgili konuları yayınlayan dergi. |
1209 | tiyatro dışı | Tiyatro kurallarına, tiyatro sanatının gerekerine, özelliklerine aykırı olan. |
1210 | tiyatro dili | Oyun kişilerinden her birinin özelliklerini belirten, yazı, edebiyat ve konuşma dilinden ayrı, doğal, rahat kestirme, yoğun ve gerilimli konuşma dili. |
1211 | tiyatro dönemi | Tiyatro çalışmalarının başlangıcı ile bitimi arasındaki süreyi kapsayan aylar. Genel olarak, yılın dokuzunca ya da onuncu ayında başlar yeni yılın, beşinci ya da altıncı ayının sonunda biter. |
1212 | tiyatro eğitimi | Tiyatroyu, kaynağı, tarihsel gelişmesi, kuralları, gereçleri, tekniği ve çeşitli yönleriyle aydınlatmayı erek edinmiş eğitim yöntemi. |
1213 | tiyatro filmi | 1. Sahnede gösterilen, bir oyunu olduğu gibi aktaran film. 2. Belli bir oyun için yalnızca ona yardım eder nitelikte çekilmiş film. |
1214 | tiyatro kapıcısı | Tiyatronun kapısında duran ya da kapıda biletleri toplayan görevli. |
1215 | tiyatro müzesi | Tiyatro tarihi ile belgelerin, kostüm ve dekor parçalarını örnek olarak bir araya toplandığı, çeşitli kollarda (tiyatro sanatıyla ilgili) arşiv ve bölümlerin bulunduğu yer. |
1216 | tiyatro öğretmeni | Tiyatro bilgilerini ve tekniğini öğreten kimse. |
1217 | tiyatro sanatı | 1. Çeşitli sanat kollarını (edebiyat, müzik, dans, resim, mimarlık) özellikle de oyunculuk sanatını birleştiren sanat. 2. Belirli kişiler arasında geçen bir olayı, kişileri canlandıran oyuncular, sahneye koyuş, dekor, ışıklama, müzik ve çeşitli efektleri ereğe en uygun biçimde düzenleyip tiyatronun gereklerine göre kullanan sanat. 3. Tiyatro sanatı üç ana bölüme ayrılır: Dram, Opera-operet ve Balet. |
1218 | tiyatro sezonu | bk. tiyatro dönemi. |
1219 | tiyatro sorumlusu | Tiyatronun sanat dışındaki işlerini yürüten görevli. |
1220 | tiyatro şenliği | Çoğunlukla yaz aylarında oynatılan sanat bakımından örnek oyunlar. Bu şenlikler tiyatro tarihi yönünden önemli yerlerde (Epidauros) ya da önemli sanatçıların doğum yerlerinde (Mozart-Salzburg) ya da çeşitli tiyatro kültürü olan ulusları karşılaştıracak başkentlerde (Theâtre des Nations-Paris) düzenlenir. |
1221 | tiyatro tekniği | Yazar, yönetmen, oyuncu ya da tiyatronun öbür alanlarındaki kişilerinin bilmesi gereken tiyatro kurallarının ve gereçlerinin uygulanması işine verilen ad. |
1222 | tiyatro topluluğu | Belli sayıda oyuncu ve yardımcılardan kurulu yerleşik ya da gezici tiyatro topluluğu. |
1223 | tiyatro türleri | Oyunların işledikleri konularda ve bu konuları işlerken kullanılan anlatımlar yönünden ortaya çıkan değişik yapıtların özelliklerine göre ayrıldıkları çeşitler: Bulvar tiyatrosu, Politik tiyatro, Psikolojik tiyatro vb... |
1224 | tiyatro uzmanı | Tiyatroda dekor, kostüm, ışıklama, seslendirme gibi teknik işlerin başıdan bulunan, özel bir eğitimle yetişmiş olan kimse. |
1225 | tiyatro yapısı | Oyunu gerçekleştirmek için yeterli sahne tekniği olan bir oyun yeri ile seyirciler için bölümlü yerleri içine alan yapı. |
1226 | tiyatro yönetmeni | Tiyatro işlerinin yürütülmesini denetleyen kimse. |
1227 | tiyatro zamanı | Tiyatro yapıtına özgü zaman. Bu süre genel olarak bir olayın gerçekteki süresinden daha kısa ve yoğun olur. Bazen sıçramalar, atlamalar yapılabilir. Kimi kez de olayın gerçek süresiyle eşit olabilir. |
1228 | tiyatrolaştırma | Alexander Tajrow'un (1885 1950) ortaya attığı "tiyatroyu tiyatrolaştırma" deyimi, sahneyi yazarın ve metnin tekelinden kurtarıp yazar-rejisör ve oyuncu arasında uyumlu bir iş birliğine götürmeyi amaç edinen bir akımı belirler. "Özgür tiyatro" adlı kitabında (1915-1920) yöntemi naturalist ve illusyonist tiyatroya karşı olup ekspresiyonist tiyatroyu etkilemiştir. |
1229 | tiyatroluk | Tiyatro özelliği taşıyan, tiyatroya gider özellikleri bulunan. |
1230 | tiyatrosever | Tiyatro sanatını, kültürünü edinmiş, tiyatroya köklü olarak bağlı olan kişi. |