31 | ana işlem birimi | Bir bilgisayarda, komutların yorumlanmasını ve uygulanmasını gerçekleştiren çevrimleri kapsayan ve aritmetik mantık birimi ile denetim biriminden oluşan donanım birimi. |
32 | ana kesim | Kesimlenmiş bir izlencede yerpaylaşır kesimleri çağırmak üzere sürekli olarak bellekte tutulan kesim. Yerpaylaşır kesimlerin tanımlanmadığı gerçek anlamda kesimlenmemiş bir izlencede de, öteki kesimlere göre denetim işlevlerini yürüten kesim için, ana kes |
33 | ana kütük | Bir işte başvurulacak yetkili kütük olarak kullanılan ve -içeriği değişebilse de- göreli olarak sürekliliği olan kütük. |
34 | anahtar | (I) Bir veri kümesi içerisinde ya da buna bağlı olarak, veri kümesini tanıtıcı bilgileri içeren damga dizgisi.(II) Bir elektrik çevrimini açıp kapamada kullanılan düğme.(III) Bir izlencede bulunan bir yordamın izlenmesini ya da atlanmasını sağlamak üzere |
35 | anahtar-sözcük | Bilgi erişimde, bir deyim ya da örü içinde yer alan ve konu ya da kavram belirtici nitelik taşıyan sözcük ya da damga dizgisi. İzlenceleme dili tanımında, bir deyim içinde, sözdizimsel öğe olmaktan öte, anlam taşıyan sözcük ya da damga dizgisi. |
36 | anahtarlama | 1. Bir veri iletişim dizgesinde, gönderici ve alıcı uçlar arasında, iletileri gidecekleri yere göre yönlendirme. 2. Bir bilgisayar dizgesindeki kaynakları bir görevden başka bir göreve atama. |
37 | anlambilim | Dilleri oluşturan simgelerle anlamları arasındaki ilişkileri inceleyen bilim. |
38 | anlamlı sayamak | Bir sayıtta, belli bir amaç için gerekli sayamak özellikle, belli bir doğruluğu ya da belli bir duyarlığı korumak için saklanması gereken sayamak. |
39 | anlamlı sayamak yitimi | Bir sayının doğruluğunu ya da duyarlığını bozacak biçimde, anlamlı bir sayamağının bir işlem sırasında yitirilmesi. |
40 | anlamlılık | Bilgi erişimde, kullanıcının sorusuyla belirlediği bir kavram ya da konuyla ilgili olarak derlemde gerçekten bulunan belgelerin, soruya göre bu nitelikleri. |
41 | anlayışlı uç | Bellek ve birtakım veri işleme olanaklarıyla donatılmış bilgisayar ucu. |
42 | anma | Bilgi erişimde, erişilen anlamlı belge sayısının derlemde bulunan toplam anlamlı belge sayısına oranı. |
43 | anma aygıtları | Bilgi erişim dizgelerinde, dizgenin anma-duyarlık dengesini anmayı artırıcı yönde geliştirmek amacıyla kullanılan eşanlamlılar denetimi, yakın anlamlılar denetimi, sözcük biçimleri denetimi, terim sınıflama gibi tekniklerin uygulanmasına ilişkin tasarım ö |
44 | arabirim | İki dizge ya da altdizge arasında öngörülen ilişki ya da iletişimi sağlama amacıyla tasarlanmış herhangi bir bağdaştırıcı birim ya da olanak. |
45 | aralık damgası | Teknik nedenlerle bir bilgisayar sözcüğünde yer alan fakat veri gösterim değeri bulunmayan damga. |
46 | arama | Bir öğeler kümesinin, belirtilen bir özelliği taşıyan bir ya da birden çok öğenin bulunması amacıyla incelenmesi. |
47 | arama anahtarı | Bir arama yürütülürken her bir öğenin belirlenmiş bir kesimi ile karşılaştırılacak olan ve aranan öğeyi tanımlayan damga dizgisi. |
48 | arama dönüşü | Bir aramanın, bir öğenin yerini bulup bunun üzerinde birtakım karşılaştırmalar yapmaktan oluşan ve başka öğeler için yinelenen bölümü. |
49 | ardıl sıralı bilgisayar | Uygulanacak bir sonraki komutun bellek yerini belirten bir sapma komutu bulunmadıkça, komutların, ayrıca belirtilmeden, sırayla yürütüldüğü bilgisayar. |
50 | arı ikili sayılama dizgesi | 0 ve 1 sayamaklarıyla 2 kökünü kullanan bir değişmez köksel sayılama dizgesi, örn. 110,1 sayıtı, arı ikili sayılama dizgesinde "altı buçuk" sayısını gösterir. |
51 | aritmetik-mantık birimi | Bilgisayarın toplama, çıkarma, çarpma, bölme, karşılaştırma gibi temel aritmetik ve mantık işlemlerini yapmak üzere kullandığı elektronik çevrimler topluluğu. |
52 | aritmetiksel kaydırma | Herhangi bir sayısal veriyi, sayılama dizgesinde kullanılan köke bölmek ya da kökle çarpmak üzere, sağa ya da sola kaydırma, örn. ikili sayılama dizgesinde gösterilmiş bir sayıyı 2 ile çarpmak için 1 basamak sola, 8'e bölmek için 3 basamak sağa kaydırmak |
53 | artık bilgi | Gösteriminde artıklık bulunan bilgi. |
54 | artıklık | Bir verinin doğruluğunun korunup korunmadığını sınama olanağı veren, gereksiz olmakla birlikte veriyle tümleşmiş biçimde kullanılmak üzere eklenmiş veri öğesi. bk. eşlik ikili, sağlama sayısı, eşlik damgası. |
55 | artımlı bilgisayar | Özünde, bir artımlı gösterim dizgesinin kullanıldığı bir bilgisayar türü. |
56 | artımlı gösterim | Değişkenlerin, değerleriyle değil de, değerlerindeki değişmelerle gösterildiği bir gösterim yöntemi. |
57 | atlama | Bir kart delgi makinesi ya da yazı makinesi gibi damga damga ilerleyen donanımlarda bir damga konumunun ya da bir alanın, bir satır yazıcıda bir ya da birçok satırın işlenmeden geçilmesi. |
58 | ayıklamak | Öğeleri, belirlenmiş ölçütlere göre öbeklere ayırmak. Ayıklamak bir düzenlemeyi gerektirir ama zorunlu olarak bir sıralamayı gerektirmez öbekler herhangi bir biçimde düzenlenebilir, bk. sıralamak. |
59 | ayıklayıcı | Veri tutanaklarını taşıyan delikli kart destelerini ayaklayan elektro-mekanik aygıt. |
60 | ayrıştırıcı | Bir tümceyi, dilin biçimbilgisi, sözdizimi, gerekirse anlambilgisi kurallarına göre, basamak basamak işlevsel öğelerine ayırmak amacını güden bir algoritma ya da bilgisayar izlencesi. |