271 | boyunduruk hakkı | bk. kulluk hakkı. |
272 | bozdoğan | Eskiden kullanılan altı toplu bir gürze verilen ad. |
273 | bozma | Taşrada kullanılan kapıkulu süvarilerinin, ulufelerini zamanından önce alabilmeleri için, belli bir indirim karşılığında ödeneklerinin kırdırılması işlemi. |
274 | bölük | Osmanlı askerî örgütünde belli görevdeki kişilerden oluşan birliklere verilen ad. |
275 | bölük halkı | bk. kapıkulu süvarisi. |
276 | bölükbaşı | Yeniçeri ocağı ağabölükleri komutanlarına verilen ad. |
277 | börk | Yeniçerilerin giydikleri, ak çuha ya da keçeden yapılmış yuvarlak biçimde başlık. |
278 | brik | Tek ambarlı, iki direkli, yarım armalı ve çok çabuk giden bir tür savaş gemisi. |
279 | bucak | Sarayda padişah çocuklarının oturmaları için ayrılmış bölüm. |
280 | buçuk vermek | Yeniçeri erlerinin ulufelerini yarım akçelik bir artırımla yükseltmek. |
281 | buçukçu | Alayla camiye giden padişahın dağıtacağı sadakaları taşıyan belli sayıdaki silahtar bölüğü erleri. |
282 | buluntu | Kazı, araştırma gibi çalışmalar ya da rastlantı sonucu elde edilen, eski çağlardan kalma nesneler. |
283 | burluta | bk. ateş gemisi. |
284 | burton | Yalnız yelkenle yürüyen bir tür kalyon. |
285 | buyrultu | 1. Sadrazam, vezir ve beylerbeyi gibi yüksek devlet görevlilerinin yazılı buyrukları. 2. Sadrazamın ikindi divanında çıkardığı buyruk. |
286 | buyrultu defteri | Sadrazamın ikindi divanında tutulan karar defteri. |
287 | büyük ahırbeyi | Padişahın atlarına (has ahıra) bakan görevlilerin başı. |
288 | büyük baç | Osmanlılarda topraklarından geçirilen ya da dışardan gelip memlekette tüketilen maldan alınan gümrük vergisi. |
289 | büyük bey | bk. başmabeyinci. |
290 | büyük çıkma | Padişahların tahta geçmeleri dolayısıyle yapılan atanmalar, bk. çıkma. |
291 | büyük kol | Yeniçeri ağasının, buyruğu altındaki kimselerle birlikte sadrazama yaptığı ziyaret. |
292 | büyük müderrisler | Eyalet kadılığına aday olan büyük medreselerde görevli müderrisler. |
293 | büyük oda | Topkapı sarayının Enderun bölümündeki altı koğuştan, Edirne, Galata ve İbrahim Paşa saraylarından gelen kıdemli acemi oğlanlarının eğitim görmek üzere alındıkları, ikinci koğuş. |
294 | büyük ruznamçeci | Defterdarın yanında bulunan ruznamçecilerden ilki. |
295 | büyük tezkereci | bk. tezkereci II. |
296 | büyük yazıcı | Yeniçeri ocağının yazmanına verilen san. |
297 | büyükdük | Özellikle Rus prenslerine verilen san. |
298 | büyükdüşes | Özellikle Rus prenseslerine verilen san. |
299 | büyükkavuklu | Şeyhülislam kapısında kavasbaşı görevini yapan kişi. |
300 | caba akçesi | Osmanlılarda timarlı olmayıp tecimle uğraşan uyruktan alınan vergi. |