| 2071 | Yenisaray | bk. Topkapı Sarayı. |
| 2072 | yeraltı sinliği | İlk Hıristiyanların, kayaları oyarak ya da yer altını kazarak yaptıkları uzun dehlizler biçiminde tabanına dikey olarak ya da duvarlarındaki oyuklarda yatay olarak ölülerini gömdükleri, kimi kez tapınak olarak kullandıkları sinlik. |
| 2073 | yerdeğişimi | 1. Vezir, beylerbeyi, sancakbeyi ve vilayet kadıları ile bütün timar ve zeamet sahiplerinin atanmaları ve yer değiştirmeleri işlemi. 2. Sefere katılmama ya da ölüm nedeniyle boş kalan timar ve zeametlerin başkalarına verilmesi işlemi. |
| 2074 | yeri çalındı | bk. çalık. |
| 2075 | yerinde bırakılma | Belli bir süre için bir göreve atanmış olan devlet büyüklerinden beğenilenlerin bir ferman ya da menşur ile yerlerinde bırakılmaları işlemi. |
| 2076 | yerli yeniçeri | bk. gönüllü yeniçeri. |
| 2077 | yerliğ | bk. yarlık. |
| 2078 | Yerlikhan | Hunlarda yeraltı Tanrısı. |
| 2079 | yerlikulu | Önemli kalelerde (Mısır, Bağdat, Musul, Diyarbakır, Kars, Erzurum, Budin, Temeşvar gibi) yeniçeri yerine kullanılan gönüllü kale askeri. |
| 2080 | yeşilbayrak | Padişah oğullarına özgü bayrak. |
| 2081 | yeşilbayrak bölüğü | bk. sağulufeciier. |
| 2082 | yeşildirek | Topkapı sarayında hassa ağalarının toplanma yeri. |
| 2083 | yevmiye defterî | Tanzimattan sonra ruznamçe yerine kullanılan terim. |
| 2084 | yevmiye kâtibi | Tanzimattan sonra ruznamcesi yerine kullanılan terim |
| 2085 | yıllık | Yılda bir çıkarılan ve yılın olaylarını göstermek üzere düzenlenen kitap. |
| 2086 | yıllıklı sancak | Geliri bir yıl süre ile bir kimseye verilen sancak. |
| 2087 | yiğitbaşı | Esnaf loncalarında şeyhlerden sonra gelen yöneticinin sanı. |
| 2088 | yirmilik altın | II. Sultan Mehmet zamanında basılan altın paralardan biri. |
| 2089 | yoğurtçu | Padişahın yiyeceği yoğurdu sağlayan saray görevlisi. |
| 2090 | yoklama akçesi | Türk aileleri yanına verilen devşirme çocuklarının durumlarını incelemek üzere başkentten gönderilen acemioğlan kethüdalarının bu ailelerden aldıkları para. |
| 2091 | yoklamacı | 1. Kalelerdeki savaş araçlarını bakımdan geçirmek için başkentten gönderilen denetçi. 2. Künye defterlerine göre askeri muayene ve teftişle görevli kişi. |
| 2092 | yolhasekisi | Sefere giden padişahın yanındaki haseki. |
| 2093 | yontmataş çağı | Tarihöncesi zamanların üç kesiminden ilki. |
| 2094 | yukarıbölükler | Kapıkulu süvarilerinden sipah ve silahtar bölüklerinin adı. |
| 2095 | yurtluk | Bir yerin gelirinin bir kimseye yalnız ölünceye dek kullanması koşuluyle ayrılması yöntemi. |
| 2096 | yurtluk ve ocaklık | Bir yerin gelirinin bir kimseye, hem ölünceye dek kullanmak hem de kalıtçılarına geçmek üzere, ama satamamak ve vakf edememek koşuluyle ayrılması yöntemi. |
| 2097 | yuvacı | Osmanlı sarayı için gerekli avcı kuş yavrularını yuvalarından yakalayıp getiren kimse. |
| 2098 | yuvarlak | Taştan ya da demirden yapılmış top mermisi, gülle. |
| 2099 | Yüce Mecîis | Osmanlılarda, memurları yargılamak, halk ile hükümet arasındaki davalara bakmak görevleri ile 1837'de kurulan meclisin adı. 1867'de kaldırılarak yerine Devlet Şurası (Danıştay) kurulmuştur. |
| 2100 | yükümler | Osmanlılarda olağanüstü zamanlarda alınan ve her eyaletin özel yasaları ile saptanmış olan töresel bir kümenin adı. (Mücerred, raiyyet, çift, bennak, ispençe, bad-ı hava, arusiye, cürüm ve cinayet, ihtisab, çiftbozan, tapu, bağ bahçe ve bostan, kovan, çif |