| 2101 | yünlük | Börkün tüy takmaya özgü yeri. |
| 2102 | yünlüklü keçe | Yeniçeri subaylarının giydikleri börkün tüy takma yeri bulunan türü. |
| 2103 | yünlüksüz keçe | Yeniçeri erlerinin giydikleri börkün tüy takma yeri bulunmayan türü. |
| 2104 | yürük | 1. Hayvancılıkla geçinen göçebe Türkmenlere verilen ad. 2. Osmanlılarda otuzar kişilik ocaklar halinde Rumeli'ye yerleştirilen ve savaş zamanlarında geri hizmetlerde çalıştırılan timarlı asker. |
| 2105 | yürük bayrağı | Savaşta düşmana saldırmak için ayrılan asker birliğinin bayrağı. |
| 2106 | yürük defterleri | Toprak yazımı yapılırken ilgili bölgede oturan yürüklerin yazıldığı defterler. |
| 2107 | yürükbeyi | Yürük askerinin komutanı. |
| 2108 | yüzyıl | Yüz yılı kapsayan zaman kesimi. |
| 2109 | zağarcı ortası | Yeniçeri ocağının, padişahın av köpeklerini yetiştirmekle görevli 64. ortası. |
| 2110 | zağarcıbaşı | Zağarcı ortası komutanına verilen san. |
| 2111 | zamanbilimi | Olayların tarihini araştıran ve sıralayan bilim. |
| 2112 | zamandizi | Tarihsel olayların zaman açısından sırası. |
| 2113 | zarbezen | Küçük çaplı bir top türü. |
| 2114 | zaviye | 1. Tekkenin küçüğü. 2. Kervansarayların seyrek bulunduğu yerlerle geçit ve derbentlerdeki konak yerlerine verilen ad. |
| 2115 | zeamet | Yıllık geliri 20.000-99.999 akçe olan toprak dirliği. |
| 2116 | zeametli | Bir zeameti elinde bulunduran kişi. |
| 2117 | zekât | Şeriat kuralları gereğince varlıklı Müslümanların her yıl yoksullara vermek zorunda bulundukları, mallarının kırkta bir oranındaki kesimi. |
| 2118 | zemberek | 1. Çelik ya da pirinçten yapılmış ok. 2. Hayvan sırtında taşınabilen küçük top. |
| 2119 | zemberekçi ortası | Yeniçeri ocağının zemberek denilen bir tür ok ile silahlanmış 82. ortası. |
| 2120 | zemberekçibaşı | Zemberekçi ortası komutanına verilen san. |
| 2121 | zemberekli musket | Hayvan sırtında taşınan küçük top. |
| 2122 | zenci ağası | bk. haremağası. |
| 2123 | zerkula | bk. üsküf. |
| 2124 | zırh | Düşman silahlarının etkisinden korunmak için giyilen çelik giysi. |
| 2125 | zincirli | 1716'da basılan Osmanlı altın parasının adı. |
| 2126 | zobu | Vezir konaklarında içağaların özel hizmetlerini gören kimseler. |
| 2127 | zolata | Polonya parasına benzeyen bir Osmanlı gümüş parası. |
| 2128 | zurnacıbaşı | Padişah mehterhanesinde zurna çalanların başı. |
| 2129 | zülüflü baltacılar | Topkapı sarayının içsaray bölümünde hizmet ve koruma ile görevli baltacılar. |
| 2130 | zülüflü külahı | Zülüflü baltacıların giydikleri, zülüfü andırır ve çevreyi görmeyi engelleyen perçemli başlık. |