| 721 | nakış | (Resim) 1. Osmanlılarda, resim, duvar resmi ve süsleme. 2. Bugün, kadınların yaptıkları elişleri. a. bk. bezekleme, örge. |
| 722 | nakkaş | (Resim) bk. duvar ressamı. |
| 723 | napoli sarısı | (Resim) Saman rengi. |
| 724 | narçiçeği | (Resim) Vişne çürüğü ile turuncu arasındaki renk. |
| 725 | neftî | (Resim) Maviye çalan koyu yeşil. |
| 726 | neftyağı | (Resim) Çam ağacından çıkarılan boyaların inceltilmesinde ve fırçaların yıkanmasında kullanılan bir çeşit eritici yağ. a. bk. inceltici, tablo verniği. |
| 727 | nimfeum | (Mimarlık) (Yun. numphe = genç kız) Romalılarda, su ve orman perileri olan nimf'lere adanmış, önyüzünde sütunlu bir gezi yeri bulunan kutsal çeşme. |
| 728 | nişantacı | (Heykel) Eskiden okçulukta başarı kazananların, yarışmalarda attıkları okun düştüğü yere anı olarak dikilen, üzerine oku atanın adı ve attığı tarih yazılan uzun taş. |
| 729 | noktacılık | (Resim) Yeni izlenimcilerin boya işlemlerine verilen ad tonların bölünmesini yan yana renkli noktalarla göstererek, ışığın titreşimini daha iyi yansıtmak isteyen sanat anlayişı. Işığın bilimsel parçalanışına, boya ile anlatımda da ulaşmak isteyen sanat görüşü. a. bk. yeni izlenimcilik. |
| 730 | nuraylası | (Resim) (Lat. nimbus = bulut) Tablolarda Hıristiyan ermişlerinin başları çevresine çizili ışıktan halka. |
| 731 | odeon | (Mimarlık) (Yun. ôdê = ses, ezgi) Eski Yunan'da, içinde konser verilen basamaklı tiyatro. a. bk. basamaklı tiyatro. |
| 732 | okul | (Resim, Heykel, Mimarlık) 1. Bir büyük sanatçının işliğinde yetişmiş ya da yapıtlarından etkilenerek onun üslûp çemberine girmiş sanatçı ailesi. Örn. David okulu, Rembrandt okulu, Sinan okulu gibi. 2. Aynı eğilimi olan ve aynı amaçla savaşan sanatçılar topluluğu izlenimciler okulu, artizlenimciler okulu gibi. 3. Bir kentte doğmuş, orada yetişmiş ve çalışmış sanatçılar ailesi: Venedik okulu, Paris okulu gibi. a. bk. Barbizon Okulu, Venedik Okulu. |
| 733 | olgun uyanış çağı | (Resim, Heykel, Mimarlık) İtalya'da 1500-1530 yılları arasında Uyanış Çağının en olgun yapıtlarını verdiği dönem. Resimde Leonardo, Rafaello, Michelangelo, heykelde Michalengelo, mimarlıkta Bramante gibi sanatçıların yapıt verdikleri çağ. a. bk. Ön Uyanış Çağı, Uyanış Çağı. |
| 734 | on beşinci louis üslûbu | (İçmimari) Fransa'da 15. Louis çağındaki rokokodan klasikçiliğe yönelen ve her iki anlayışın öğeleri ile yapılan döşeme eşyası. |
| 735 | on dördüncü louis üslûbu | (İçmimari) Fransa'da kral 14. Louis'nin adı ile ünlenen barok üslûp. |
| 736 | on iki sütunlu | (Mimarlık) (Yun. dôdeka = 12 stulos = sütun) Önyüzünde on iki sütun bulunan Yunan tapınağı. |
| 737 | on sütunlu | (Mimarlık) Önyüzünde on sütun bulunan Yunan tapınağı. |
| 738 | onarım | (Resim, Heykel, Mimarlık) Bir yapının, bir heykelin, bir resmin bozulmuş yerlerini yeniden yapma, ilk durumuna getirme. |
| 739 | ongun heykeli | (Heykel) İlkel kavimlerde kötü ruhlardan korunmak için evlerin önüne dikilen heykel. |
| 740 | op-art | (Resim) Fr. optique-art'ın kısaltılmışıdır. 1. Maden, cam vb. gereçlerden yapılmış, devinen parçaların gölgelerini bir perdeye yansıtarak elde edilen renkli ya da renksiz gölgeresim. 2. Bir yüzey üzerinde girinti ve çıkıntılar oluşturarak yapılan ve değişik yönlerden bakıldığında başka görüntüler veren resim. 3. Bu tür yapıt vermeyi amaç edinmiş sanat görüşü. |
| 741 | oran | (Resim, Heykel, Mimarlık) Resim, heykel ve mimarlık sanatlarında, parçaların etki yönünden birbirlerini değerlendiren büyüklükleri. |
| 742 | oran birimi | (Resim, Heykel, Mimarlık) (Lat. modulus, modus = ölçü) Bir sanat yapıtında bütün parçaların saptanmasında temel olan ölçü birimi. Örneğin, eski Yunanda sütunların boyu, aralıkları gibi ölçülerin saptanması için oran birimi olarak sütun çapı alınırdı. |
| 743 | orta sahın | (Mimarlık) Cami ve kiliselerde mihraba doğru uzanan, birbirlerinden sütun ya da ayaklarla ayrılmış bölümlerin ortada olanı. a. bk. yan sahın. |
| 744 | orta sahın penceresi | (Mimarlık) Orta sahının yan sahınlardan ayıran sütunlar üzerindeki ana duvarlarda bulunan pencere. |
| 745 | oturtma çatı | (Mimarlık) Çatı ağırlığının yan duvarlara değil, beton tavan üzerine oturtulduğu çatı biçimi. |
| 746 | oturtmalık | (Mimarlık) Yapının toprak üstünde kalan, bir metre kadar yükseklikte, bütün yapı boyunca devam eden, üstüne gelen duvarlardan birkaç santim dışarı çıkıntılı anatemel duvarı. |
| 747 | oylum | (Resim, Heykel, Mimarlık) Resimde derinlik etkisi, üç boyutluluk etkisi. Mimarlıkta mekân karşılığı. |
| 748 | oylumlama | (Resim, Heykel) Resim ve heykel sanatlarında öğelere oylum duygusu verme işi biçim verme. |
| 749 | oyma kalemi | (Resim) (Lat. scalprum, scalpellum = kazıma bıçağı) Bakır ya da çinko üzerine kuru ya da ıslak kazıda kullanılan ucu sivri çelik kalem. |
| 750 | oyma ressamı | (Resim) Oymabaskı yapan sanatçı. |