751 | oymabaskı | (Resim) Çinko, bakır, tahta gibi plaklara kazıma ile yapılan resimleri kâğıda basma tekniklerine verilen ad. Resim kazınmış plakların ya çukurlaştınlmış yerlerine ya da düz bırakılmış yerlerine boya ya da mürekkep yedirerek basma sanatı. a. bk. ağaç-oyma, taş bas kı, linoloyma, akvatinta, düzbaskı, yüksek baskı, derin baskı. |
752 | ölü kalıp | (Heykel) Alçı döküm yapıldıktan sonra kırılarak içinden özgünün çıkarıldığı, tek örnek elde etmeye yarayan kalıp. a. bk. kalıp, çoğaltma kalıbı. |
753 | ölü renk | (Resim) Değişik tonların birbirleriyle karıştırılmaları sonucu özelliğini yitirmiş renk. |
754 | ön uyanış çağı | (Resim) Aşağı yukarı 1420-1500 yılları arasında İtalya'da başlayan Uyanış Çağının ilk aşaması. Dikkatli doğa incelemesi, ışık-gölgenin ele alınmayışı, anatomi çalışmaları, çizim egemenliği, kapalı kompozisyon gibi özellikleri taşıyan resimler. Heykelde: Antik anlatıma bağlı özellikler. Mimarlıkta: Yatay ve dikey çizimli öğelerin egemen olduğu ve kubbe ile birlikte merkezsel yapı biçiminin önem kazandığı dönem. |
755 | önden | (Resim, Heykel) Önyüzü bakana dönük (duruş). Ay. bk. yarıyandan, yandan |
756 | önrafaelciler | (Resim) XIX. y. y.ın ikinci yarısında İngiltere'de ortaya çıkan ve Rafaello'dan önceki İtalyan ilkelcilerden etkilenen bir estetik anlayışına bağlı sanatçılar topluluğu. |
757 | önsütunlu | (Mimarlık) (Yun. pro = ön stulos = sütun) Yalnız önyüzü sütunlu Yunan tapınağı. |
758 | öntaslak | (Mimarlık) Kurulacak bir yapı için tasar taslağının çizimine yarayan ön karalama. |
759 | ören | (Mimarlık) Eski çağlardan kalma yıkıntı. |
760 | örge | (Resim, Süsleme, Mimarlık Heykel) :. 1. Bir süslemeyi meydana getiren ana öğelerden her biri. 2. Sanatçının yapıtına koymak üzere doğadan seçip ayırdığı görüntü parçası. |
761 | örgü bezeme | (Süsleme) Örgü biçiminde, birbirlerine dolanmış şeritlerin meydana getirdiği süs.a. bk. bezek, bezekleme. |
762 | özenti ürünü | Sanat yapıtı niteliğinde olma özentisi taşıyan kötü zevkli iş ya da fabrika ürünü. |
763 | özgünden çoğaltma | (Heykel) Bir sanat yapıtının taklit yoluyla çoğaltılması. |
764 | özton | (Resim) :. 1. Bir nesnenin ışık oyunlarıyla değişmemiş rengi. 2. Sanat yapıtında bir çağa, bir ülkeye özgü hava. |
765 | pabuç | (Mimarlık). 1. Minare gövdesinin üzerine yerleştiği taş tabla altında minare kürsüsü bulunur. 2. Demirlibeton yapılarda ayrık temellere verilen ad. a. bk. minare kürsüsü, minare gövdesi. |
766 | pagod | (Mimarlık) (Hintçe bhagavati = kutsal ev) Birbiri üzerine konmuş saçaklı katlardan meydana gelme Hint ya da Çin tapınağı. |
767 | pah | (Mimarlık) Duvar köşesindeki keskinliği gidermek için yapılan körletme. |
768 | pahlı sütun | (Mimarlık) Düzgün çokgen kesitli sütun. |
769 | pancur | (Mimarlık) Pencerelerden içeri yaz güneşinin ve kuvvetli rüzgarların girmesine engel olmak için, aynaları açılır kapanır yatay tahtalardan yapılmış pencere kanadı, pencere kepengi. |
770 | pandantif | bk. bingi. |
771 | pano | bk. aynaduvar, asmalık, duvarresmi. |
772 | papirüs sütunu | (Mimarlık) Başlığı papirüs yaprağından esinlenerek yapılmış eski Mısır sütun biçimi. |
773 | parça | (Resim, Heykel, Mimarlık) 1. Eski bir yapıtın bize kalan parçası. 2. Kırılmış bir heykelin her parçası. |
774 | paris okulu | (Resim) 1900'den bu yana Paris'te yerleşmiş, çeşitli sanat akımlarına bağlı yerli ve yabancı sanatçı topluluklarının tümüne verilen ad. a. bk. okul. |
775 | parlak duvar resmi | Duvar suluboyasının bir türü. Duvara suluboya ile yapılan resmin cilâ sürülerek parlatıldığı bir teknik özellikle 18. yüzyılda İtalyanlar kullanmışlardır. |
776 | parmaklık | (Mimarlık) bk. korkuluk. |
777 | patates baskısı | (Resim) Ağaç ya da linolyum yerine patates kullanılan bir yüksekbaskı tekniği. a. bk. linol oyma, ağaçbaskı, yüksekbaskı. |
778 | payanda | (Mimarlık) 1. Bir duvarı tutmak, yıkılmasını önlemek için yanlamasına dayatılan destek. 2. Bir babanın ya da direğin üzerine konan kiriş ya da aşığı alt yanlardan beslemek için direkten ya da babadan, aşık ya da kirişe verevlemesine konulan destek. a. bk. baba, direk, destek. |
779 | pekiştirme kemeri | bk. dayanma kemeri. |
780 | pencere çerçevesi | (Mimarlık) Pencere camlarının içine takıldığı, inip kalkan ya da yanlara açılan çerçeve. |