661 | özekteş bölgeler kuramı | Bir kentin bellibaşlı işlev bölgelerinin ya da kullanım alanlarının, kent özeğinin çevresinde, özekleri ortak olan değirmi bölgeler halinde oluştuğunu varsayan ve 1920'lerde Ernest W. Burgess'çe ortaya atılmış kentbilim kuramı. |
662 | özel koruma alanı | Gerek çağbilimsel önemi, gerek taşıdığı yüksek sanat değeri, gerekse yerleşme düzeninin özellikleri bakımından bir kent ya da kasabanın öz niteliğini oluşturan ve ilgili kuruluşların katıldığı ortak bir anlaşma uyarınca özel koruma, tasarlama ye geliştirm |
663 | özel yapı alanı | Gerek tasarlama, gerek gelişme olanakları bakımından ve gerekse doğal, çağbilimsel ya da sanat değerleri yönünden büyük önemi olan yerlerde önceden belli bir yapı düzeninin saptanması dokuncalı görülen ve yapımı söz konusu olan her yapı için yeniden ayrı |
664 | öznel değer | Bir taşınmazın, iyesi olan kimsenin gözündeki değeri, bk. kullanım değeri. |
665 | öznel karşılık | Taşınmazı kamulaştırılan bir kimseye, onun kendi taşınmazına biçtiği değerden ya da o sırada toprak pazarında geçerli olan sürümdeğerden az olmamak üzere verilen ödence. |
666 | parmaksı gelişim | Bir kentin, başlıca anayollar boyunca, ama bir elin parmaklarının ya da bir yaprağın, damarlarının açılımında olduğu biçimde yayılıp gelişmesi. |
667 | paydaşlığın giderilmesi | Bir taşınmaz üzerinde paylı iyeliği olan iki ya da daha çok kişinin, söz konusu taşınmazı aralarında bölüştürmeleri ve bölüşmede anlaşma olmazsa, taşınmazın bir bütün olarak satılarak ele geçen paranın iyeler arasında bölüştürülmesi. |
668 | paylı iyelik | Bir taşınmaza birden çok iyenin her birinin, taşınmaz üzerindeki payları belirlenmiş olarak iye bulundukları iyelik türü. |
669 | paylı satış | Özellikle gecekondu bölgelerinde, yapıdüzen ve bayındırlık kurallarından kaçınmak için, toprak vurguncularının, satım ön sözleşmelerine dayanarak, kent toprağı alıp gecekondu yapmak isteyenlere, noterce düzenlenen belgelerle toprak satışı yapması. |
670 | pazar değeri | Taşınmaz değerlendirmelerinde, kamulaştırma işlemlerinde ve vergilemede kullanılan ve pazarda istekli bir alıcının istekli bir satıcıya ödemeyi üstlenebileceği karşılık parası. |
671 | pazaryeri | Bir köyün, kasabanın ya da kentin özeğinde, ürünlerin getirilip satıldığı, haftanın bir ya da birkaç gününde ya da sürekli olarak kurulu ve açık bulundurulan alım satım yeri. |
672 | pissu akıtma düzeni | Bir kentte, işyerlerinde ve konutlarda kullanıldıktan sonra kirlenen pissuyun bu suya karışabilen öteki sağlığa dokuncalı atıklarla birlikte, özel borularla denize ya da arıtma yerlerine iletilmesine yarayan dizge. |
673 | pissu boşaltımı | Bir konutta ya da işyerinde kullanılarak pisletilen suyun, içme suyuna karışmaması için, kentin arkdüzenine bağlanması. |
674 | saçak düzeyi | Yapıların son kat tavan döşemesinin yüksekliği. |
675 | sağlığa aykırı işleyim | Bir kentte, insanların sağlığı yönünden dokuncalı olduğu bilinen ve bu nedenle, kullanım bölgelemesi kurallarına göre, oturma alanlarından uzak bulundurulması gereken işleyim türlerinden her biri. |
676 | sakınç | Bir konutta oturanların, dışardan ve komşu yapılardan belli bir görünme uzaklığında, barış ve sessizlik içinde bulunmalarını sağlayan niteliği. |
677 | salma | Köy gelirlerinin, köyün zorunlu işlerini ve köydeki aylıklı görevlilerin aylıklarını karşılamaya yetmediği durumlarda, 20 lirayı geçmemek üzere her aileden alınan bir tür yerel vergi. |
678 | satışlı tutmanlık | 1. Tutmana, dilerse, her ayın tutmalığına ekleyeceği bölünçlerle, oturmakta olduğu taşınmazın iyeliğini elde etmesi olanağını sağlayan tutmanlık türü. 2. Bunu sağlayan tutmanlık sözleşmesi. |
679 | savunucu tasarlama | Bir kamu kuruluşunun tasar ve tasarlama önerileri hazırlamasından vazgeçilerek, bir örgütün, bir çıkar kümesinin ya da yerleşme birimleri için tasarlamayı uğraş edinmiş bir kimsenin tasarlar ve tasarlama önerileri hazırlamasını öngören yaklaşım. |
680 | sıçramalı gelişme | Bir yerleşmenin nüfusunun ve yapılarının, o yerleşim yerinde, boş toprak bırakılmaksızın değil de, yapı kümeleri arasında uzunca aralıklar bırakarak yerleşmesi. |
681 | sıraevler | Küçük bir alanda yoğun yerleşmeye olanak veren, birbirine benzeyen ya da aynı tasarlara uyularak yapılmış, yapıtasarcılık özellikleri hemen hemen aynı olan, aynı yan duvarı paylaşan, birbiri ardına dizilmiş konutlardan oluşan dizi. |
682 | sokak çizgisi | Bir yol ile yapı adacıkları arasındaki yasal sınır. bk. önyüz çizgisi |
683 | sokak donanımı | Sokakları yararlı kılan ve işlevlerini gereği gibi yerine getirmelerini sağlayan, elektrik direkleri, gidiş gelişi düzenleyen ışıklı göstergeler, telefon kulübeleri, posta kutuları gezilik kanepeleri ve parmaklıkları, kapalı genbinit durakları, sokak lamb |
684 | son kat | Çatı ya da çatı katları altında bulunan düzgülü katların en üstte olanı. |
685 | sormaca | Bir kent ya da kasabanın düzentasarını hazırlamak için gerekli bilgilerin elde edilmesi amacıyla bilimsel yöntemlerle yapılan araştırma türü. |
686 | su dağıtım ağı | Bir kent ya da kasabada suyu kaynağından alarak konut ve işyeri gibi tüketicinin bulunduğu yerlere ulaştırmak amacıyla kurulmuş bulunan borulardan oluşan dizge. |
687 | su kirlenmesi | İnsanların, işleyim ve tecim etkinliklerinin etkileri altında, kentlerde kullanılan içme ve kullanma sularının olsun, göllerin ve akarsuların olsun, canlı yaşamı için dokuncalı ölçülerde sağlığa aykırı özdeklerle niteliklerinin bozulması. |
688 | su sağlama | Evlerde ve işleyim etkinliklerinde kullanılacak suyun, yeraltı ve yerüstü kaynaklarından alınıp, kentsel su dağıtım ağından yararlanılarak kullanıcılara iletilmesi. |
689 | sürekli yapı | Temelli kalmak ereğiyle yapılan ve belirli bir süre için yapılıp da, kulübe, baraka gibi yeğnil yapılardan sayılmayan yapı. |
690 | sürey bölgelemesi | Bir ayrıksın kullanıma, belgeleme kurallarına göre bu kullanım son bulduktan sonra da, belli bir süre için kent yönetimlerince göz yumulması. |