781 | tutu ödenci | Konut edinmek amacıyla, bankaların ya da öteki kuruluşların, kişilere, edinecekleri konutu ya da taşınmazı karşılık tutarak verdikleri ödünç para. |
782 | tutu sözleşmesi | Bir alacağı sağlama bağlamak için, borcun ödenmesi durumunda, borçlunun taşınmaz malının satılmasına ve alacağın satış parasından karşılanmasına olanak veren, borçlu ile alacaklı arasında yapılan bir anlaşma. |
783 | tutunun kaldırılması | Taşınmazı üzerinde tutu bulunan bir kimsenin borcunu ödemesi sonucunda, tapu kütüğüne, taşınmaz üzerindeki tutu sınırlamasının son bulduğunu belirten bir belirtkenin konması. |
784 | türdeş bölge | Oluşturduğu birimlerin temel nitelikleri biribirine çok benzeyen, toplumsal ve ekonomik nitelikleri yönünden bütünlük gösteren bölge. |
785 | ucaylaşım | Bir ülkenin kentsel sıradüzeninde kimi kentlerin toplumsal ve ekonomik ilişkiler açısından kendisine bağlı daha küçük yerleşme birimlerinden oluşan kümelerin özeği olarak hızlı büyümesi ve ülkenin nüfusunu ve ekonomik etkinliklerini kendine doğru çekmesi. |
786 | ucaylaşmış bölge | Bir ülkede ucaylaşım olgusu sonucunda büyüyen kimi kentlerin, çevrelerindeki irili ufaklı yerleşim yerleriyle birlikte oluşturdukları anakent bölgesi. |
787 | ucuz konut | Dargelirli ya da yoksul ailelerin barınabilecekleri, tutmalığını ya da ederini ödeyebilecekleri ölçüde ucuz, gösterişçi öğeleri bulunmayan, toplumsal amaçlarla yaptırılmış, genellikle devletçe desteklenen konut. bk. toplumsal konut, halk konutu. |
788 | ulaşım tasarlaması | Yeni ulaşım kolaylıklarının ya da eskilerde yapılması öngörülen iyileştirmenin düzenli bir biçimde tasarçizim konusu yapılması, yeterliğinin sınanması ve yapımının izlenceye bağlanması işlemi. |
789 | ulusal gezilik | Önemli güzelduyusal ve görsel değerlere sahip bulunmakla kalmayıp dağcılık, yüzme, yürüme, kampçılık halkın dinlenmesi, eğlenmesi ve eğitilmesi gibi amaçlarla kamunun yararlanmasına ayrılan, işletilen, özel bakım ve koruma önlemlerinden yararlanan geniş k |
790 | ulusallaştırma | 1. Özel iyelikteki ekonomik girişimlerin ya da toprak gibi bir doğal kaynağın, iyeliğinin ve yönetiminin, siyasal, ekonomik ve toplumsal nedenlerle devlet iyeliğine alınarak, toplumun yararına sunulması işlemi. 2. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra İngiltere' |
791 | uydukent | Büyük bir kentin dışarıda onun tüzel kişiliğinden bağımsız, ama toplumsal ve ekonomik etki alanı içinde kalan, gereksinmelerinden pekçoğunu oradan sağlamak zorunda bulunan, nüfusu genellikle büyük kentin iş yerlerinde çalışan kişilerden oluşan bir yerleşi |
792 | uygulama tasarısı | Bir yapının kurulmasında uyulması gereken uygulayımsal ilkeleri belirleyen tasar-çizim. |
793 | uygulayımcı | Kent ve kasabaların düzentasarlarının uygulanmasında, yapım etkinliklerinin gerçekleştirilmesinde çalıştırılan, yapım sürecinin bir ya da birkaç evresine ilişkin konularda, bilgi, beceri ve deneyimi olan kimse. |
794 | uygulayımsal sorumluluk | Bir yapının, çizimtasarına uygun bir biçimde yapılmasının gözetim ve denetim altında bulundurulmasını kent yönetimine karşı yapıtasarcı ya da ölçmen gibi görevlilere yükleme. |
795 | uygulayımtasar | Bir kent ya da kasabanın düzentasarı çerçevesinde, ona uygun olarak çizilen ve yolların, yapı adacıklarının, bölgelerin ayrıntılarını, tasarlanan yapı düzenini ve uygulama için gerekli bilgileri içeren daha büyük ölçekli tasar. |
796 | uzaktan ısıtma | Kentlerde ve özellikle toplu konutlardan oluşan yerleşmelerde, konutların tek tek ya da o birim içindeki belli bir özekten değil, kentin bu işe ayrılmış, uzaktaki bir ısıtma kaynağından borularla yapılan bir ısı aktarımı ile ısıtılması. |
797 | uzakyol genbinit duralgası | Kentler arasında gidip gelen yolcu genbinitlerinin yolcu indirip bindirmesi, geçici sürelerle durması için kentin elverişli yerlerinde yapılmış, özel durma bölümleri, işevleri, bekleme odaları ve ortak yararlanmaya açık işgörü yerleri bulunan büyük yapı v |
798 | uzam | İnsanı, çevreden belli bir ölçüde ayıran ve içinde yaşam etkinliklerini ve eylemlerini sürdürmesine elverişli, toprak, hava ve sudan oluşan çevre. |
799 | uzam örgütlenmesi | 1. Uzamda yer alan yerleşme birimlerinin aralarındaki düzenli ilişkilerin oluşturduğu örgüt biçimi, 2. Uzamdaki yerleşme birimlerinin aralarında belli ve değişmeyen bir işlevsel ilişkiler bütününün oluşması ya da oluşturulması süreci. |
800 | uzamsal yapı | Uzamda yer alan irili ufaklı yerleşme birimlerinin ve onları oluşturan yapıların ve insanların aralarındaki ilişkilerin yarattığı gözle görülür yereysel bütünlük. |
801 | uzerişen | Yörekentte oturan ve kentin sunabildiği taşıma olanaklarından yararlanarak ya da kendi taşınım olanaklarıyla her gün çalışmak üzere kente gidip gelen kimse. |
802 | uzerişim bölgesi | Bir kentin, çeşitli doğrultulardaki uzerişim uzaklıkları içinde kalan ve insanları sabah ve akşamları sürekli devinim içinde bulunan yörekentlerinden oluşan çevresi. |
803 | uzman tasarcı | Kent tasarlama uğraşısının gerektirdiği birçok bilim dallarında biraz bilgisi bulunmakla birlikte, bunlardan bir tanesinde üniversite üstü öğrenim görmüş, derin bilgi ve deneyim kazanmış kent tasarcısı. |
804 | uzun süreli ödünç | Bir yerel yönetim biriminin, İller Bankası gibi bir kamu bankasından, işgörü gereksinmelerini karşılamak için ya da konutsuz bir kimsenin, bir tutu bankasından konut iyesi olmak için ucuz koşullara aldığı ve 15, 20 ya da 30 yıl gibi uzun sürelerle geri öd |
805 | uzun süreli tutmanlık | Kamu elindeki taşınmazların, özellikle toprağın, iyeliğini saklı tutarak ondan sonsuza dek yararlanabilmek için, kullanımını, 20, 50, 100 yıl ve daha uzun süreler belli bir tutmalık karşılığında tutmanlık sözleşmesiyle başkalarına bırakmak. |
806 | üniversite kenti | Özyapısına ve bellibaşlı etkinliklerine, orada bir üniversitenin bulunmasının başat özellikler kazandırmış olduğu kent. |
807 | üretimlik | İşleyimselleştirilmiş bir üretim süreci içinde üretilen bir nesnenin yapıldığı, araç ve gereçlerin topluca bulunduğu, işlenmemiş özdekler için ayrı yerleri bulunan yapı. |
808 | üstenci | Bir yapının ya da kent ve kasabaların düzentasarlarının tümünün ya da bir bölümünün hazırlanmasını üstlenen kimse, yüklenici. |
809 | üsterme | Bir yapının yapılması işinin ya da kent ve kasabaların düzentasarlarının hazırlanmasının gerçekleştirilmesi için yetkili kuruluşların, bu işi yapacak bir üstenci ile anlaşmaya varmaları. |
810 | üstgeçit | Bir yolun iki yanını, basamaklarla yükseltilmiş bir bağlantı ile birleştiren ve yayaların - yoldaki taşıt dolaşımının çekinceleriyle karşılaşmaksızın - karşıdan karşıya geçmelerini sağlayan geçit. |