Edebiyat - XML


IDTerimAçıklama
1acıklı komediAcıklı tarafı gülünç tarafından çok olan komedi.
2açık heceKısa bir sesli ile biten hece.
3açık iğretileme(Söz sanatı terimi) Bir şeyi kendi adiyle değil, her hangi bir bakımdan benzetildiği başka bir şeyin adiyle anma. «Aslanlarımız geçiyor» demekle yiğit askerlerimizin geçtiğini kastettiğimiz gibi.
4açık saçıklıkSözde veya yazıda, görenek ve töre gereğince örtmece ile anlatılacak kavramları öz kelimeleriyle anlatma hali. Bu halde bulunan söze veya yazıya AÇIK SAÇIK (Cru) denir.
5açık uyakSonu sesli ile biten uyak. bk. Uyak.
6açıklıkSözün veya yazının ne demek istediği hemen anlaşılacak derecede yerinde kelimelerden meydana gelmiş bulunma hali. Bu halde bulunan söze veya yazıya AÇIK (Vazıh, clair) denir.
7açımlamakBir yazının anlaşılmasını kolaylaştırmak için orada geçen bazı kelime ve deyimleri aydınlatmak. Bu işi yapana AÇIMLAYICI (Sarih, Commentateur), meydana gelen esere AÇIMLAMA (Şerh, Commentaire) denir.
8ad oyunu(Söz sanatı terimi) Bir öz adın anlamından faydalanmak suretiyle kurulan cinas.
9addeğişi(Söz sanatı terimi) Aralarında, sebeple sonuç, yapanla yapılan, kaplıyanla kaplanan, iye ile iyeli gibi karşılıklı her hangi bir ilgi bulunan şeylerden birini ötekinin adiyle anlatma. O, kalemiyle geçiniyor. Bugün sobaları yaktık, Aksaray yangınında biz d
10ademcilikYirminci yüzyılın başında Rusya'da ortaya çıkan bu edebiyat çığırı, simgeciliğe (symbolisme'e) karşı bir tepki olup eşyayı sanki Âdem'in göziyle görüyormuş gibi mistikçilikten uzak bir kavrayışla kavrıyarak gerçek anlamında kullanılmış kelimelerle anlatma
11adımNazımda taylamın dayandığı hece birliklerine verilen ad, ki Türk ölçüsünde durakla ayrılan hece öbeklerinden, aruzda fâilâtün mefâilün feilün gibi cüzülerden, eski Yunan ölçüsünde kimi uzun, kimi kısa olmak üzere ikiden dörde kadar heceden ibaret olan par
12adikavya(Sanskritçe) Sanskrit dilinde yazılmış büyük destanlardan en büyük ikisine verilen ad.
13adonikLâtin nazmında safik dönülerin sonuna getirilen bir çeşit dize.
14ağırlamaBir koşuğun sonuna, birine saygı göstermek için konulan dizeler.
15ağışLâtin nazmında kuvvetli zamanı gösteren sesin yükselişi, Yunan tartısında ise zayıf zamanı işaretliyen elin veya ayağın kalkışı.
16ağıtlamaÖlmüşleri anmak için yapılan âyinde okunan söylev.
17ahrem(Divan edebiyatı terimi) Mef’ûlün adımiyle başlıyan rubai.
18ahrep(Divan edebiyatı terimi) Mef'ûlü adımiyle başlıyan rubai.
19akıcılıkİbarenin hiç bir ses pürüzü olmadan akar gibi söylenebilir olma hali (AKICI, Selis).
20aksakEski Yunan ve Lâtin tartısında, sondan bir önceki hecesi kısa olacak yerde uzun olan bazı dizelere denir.
21aktarmakTanık diye göstermek üzere veya başka her hangi bir maksatla bir metinden, kendi yazısına parça almak (AKTARIŞ, Citation).
22alaca karanlık şiirYirminci yüzyıl başlarında İtalya'da meydan, almış, taşralı edasiyle yazılan gösterişsiz ve üzünlü bir şiir tarzı, ki adı eleştiriciler tarafından alay olsun diye konmuştur.
23alçalan kertelemebk. Kerteleme.
24aleksandrin dizesiOrta çağda Fransa'da Büyük İskender hakkında yazılan destanda kullanılmış altı kısa - uzun adımdan ibaret dize şekli.
25alınışBirkaç anlamı bulunan bir kelimenin belli bir kullanıştaki anlamı. Kelimenin en geniş alınışı. Bu alınış yaygın değildir gibi.
26alkaikEski Yunan şairi Alkaios tarafından ortaya konmuş bir çeşit tartı ve dönü şekli.
27alkmanikEski Yunan şairi Alkman tarafından düzenlenmiş olduğu söylenilen bir tartı ve koşuk şekli.
28altılıAltı dizeli dönü veya kesek.
29anakreontikEski Yunan dize şekillerinden bazısına verilen ad.
30anılarTarihe yarar diye, önemli bir kimsenin gördüğü, yaptığı, düşündüğü şeyleri ve tanık olduğu olayları naklederek yazdığı eser.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir