1291 | münavebe tımarı | Birkaç kişiye ait olup, iyeleri nöbetleşe savaşa katılan bir tür timar. |
1292 | müneccimbaşı | Osmanlılarda, önemli bir işe girişilirken gökbilim hesaplarına dayanarak uğurlu vakti seçmekle, günbilik ve yıllık düzenlemekle uğraşan saray görevlisi. |
1293 | müsellem | Osmanlı devletinin kuruluş döneminde, barış zamanı tarımla uğraşan, savaş zamanı sefere katılan kapıkulu ocaklarının kurulmasından sonra da bir süre geri görevlerde eyalet askeri olarak kullanılan buna karşılık kimi vergilerden bağışık tutulan bir sınıf a |
1294 | müstahfız | 1. Yeniçerilik zamanında kale, hisar ve yurdu koruyan timarlı asker. 2. Yeniçeriler kaldırıldıktan sonra kırk yaşını aşmış kimselerin, yedek asker hizmetlerinden sonra gelen dört yıllık askerlik süresi. |
1295 | müsvedde defteri | bk. yevmiye defteri. |
1296 | müteferrika | Padişah, vezir ve daha başka devlet büyüklerinin yanında türlü hizmetlerde kullanılan kimselere verilen ad. |
1297 | müteferrikabaşı | Saray müteferrikalarının başı. |
1298 | mütemayiz | Osmanlılarda, saniye ile ûlâ arasında ve askerlikteki albay aşamasına denk bir sivil aşama. |
1299 | mütesellim | Tanzimattan önce beylerbeyi ve sancakbeylerinin, bölgelerindeki sancak ve ilçeleri kendi adlarına yönetmekle görevlendirdikleri kimse. |
1300 | müze | Eski sanat ve bilim yapıtlarının, sanat ve bilimi ilgilendiren nesnelerin görülüp yararlanılması için bulundurulduğu yer. |
1301 | naipler kurulu | Bir hükümdarın işlerini yürütmekle görevlendirilen kişilerden oluşan kurul. |
1302 | nakıbüleşraf | İslam Peygamberinin soyundan gelenler arasından seçilip, onların her işini gören ve onları devlet önünde temsil eden başkanın sanı. |
1303 | name defteri | Padişah divanından çıkan mektupların birer örneğinin yazılı bulunduğu defter. |
1304 | nasyonal sosyalizm | Almanya'da, I. dünya savaşından sonra Adolf Hitler'in kurduğu baskı yönetiminin adı (1933-1945). |
1305 | nazizm | bk. nasyonal sosyalizm. |
1306 | necaşi | Etiyopya (Habeşistan) imparatorlarının sanı. |
1307 | nemce | Osmanlıların Avusturyalılara, Almanlara verdikleri ad. |
1308 | nevruz | Eski bir İran takvimine göre, yılbaşı sayılan mart ayının 22. günü. |
1309 | nişan | 1. bk. ferman. 2. Osmanlılarda 1832'den sonra hizmet ve yararlık karşılığı olarak bir kişiye verilen madalya. |
1310 | nişancı | Padişah divanı üyesi olan yüksek bir görevlinin sanı. (Divanda yasalarla ilgili sorunlar üzerinde açıklamalar yapmak, padişah mektuplarını kaleme almak, vezirlere verilecek menşur ve beratların taslağını hazırlamak, antlaşma, berat, menşur, name ve ferman |
1311 | nişanlı kâğıt | Padişah, sadrazamla birlikte savaşa gittiğinde, sadrazamlık kaymakamına, gereğinde kullanılmak ve sonra hesabını vermek üzere verilen tuğralı, boş, padişah buyruğu kâğıtları. |
1312 | nizam-ı cedit | 1. Osmanlı ıslahat tarihinde 1789 ile 1839 tarihleri arasındaki zaman kesimi. 2. Bu dönemde Batı örneklerine göre yapılan yenileşme eylemlerinin tümü. 3. Bu dönemde Batı yöntemlerine göre yetiştirilmek üzere kurulan ordu. |
1313 | nizamiye | Asker örgütünde, dört yıl muvazzaflık ve iki yıl yedek askerlik (redif) hizmetini yapmakta olan asker. |
1314 | nizamlı gedik | II. Mahmut zamanında kurulan gediklere verilen ad. bk. gedik. |
1315 | nota | Bir devletin başka bir devlete ya da onun elçisine yazılı ya da sözlü olarak yaptığı bildiri. |
1316 | nöbet çalmak | bk. mehterhane. |
1317 | nöbet kalfası | Haremağalığında bir aşama. bk. haremağası. |
1318 | nöbetçi yeniçeriler | Nöbetleşe üçer yıl süre ile kale gözetçiliğine çıkan yeniçeri ortaları. |
1319 | nöbetlik voynuk | Görev yapmak üzere İstanbul'a getirilmiş olan voynuk. |
1320 | nukre | Osmanlıların ilk gümüş paralarına verilen ad. |