271 | asit tuz | Bileşimindeki asit hidrojenlerinin bir bölümü metallerle yer değiştirmemiş olan tuz. Örn. sodyum bikarbonat (NaHCO3). |
272 | asit yağmuru | Başlıca insanoğlu tarafından üretilen azot ve kükürt oksitlerinin havada soğurulması sebebiyle asitli hale gelen yağmur suyu. |
273 | asitli | Sudaki çözeltilerinde hidronyum yükünü H3O+ veren bileşikler ve bunların çözeltilerinin genel özelliği. |
274 | asitölçüm | Bir asitli çözeltiyi, ölçün baz çözeltisiyle tepkimeye sokarak asitlik derecesini belirleme yöntemi. |
275 | aşı çekirdeği | Aşırı doygun bir çözelti ya da aşırı soğumuş bir sıvıya daldırılarak örütlenme sürecini başlatan özdek. |
276 | aşılama | 1. Bir ekin ortamına bakterilerin ekilmesi. 2. Aşırı doygun bir çözelti ya da aşırı soğumuş bir sıvıya, doygun ya da soğumuş özdeğin küçük bir örütünü daldırarak sıvı evreredeki örütlenmeyi hızlandırma. |
277 | aşın(dır)ma | Bir özdeğin, kendisinden daha yumuşak bir yüzeyi sürtünmeyle yıpratması. |
278 | aşındırıcı | Zımpara, elmas tozu gibi, sürtünme yoluyla öğüten, bileyen, temizleyen ya da parlatan özdek. |
279 | aşındırma | Bir maddenin kendisinden daha yumuşak bir yüzeyi sürtünme ile yıpratması. |
280 | aşırı bağlanma | Bir molekülde sigma bağın pi-bağı ile etkileşimi. Geri bağlanma. |
281 | aşırı doygun çözelti | Çözünenin çözünürlük sınırı üzerinde bulunduğu, yani belli bir sıcaklıktaki doygun çözelti için gerekenden daha fazla çözünmüş madde içeren, doygun çözeltinin yavaş yavaş soğuması ile oluşan çözelti. |
282 | aşırı doygunluk | Bir çözeltinin derişiminin veya buhar basıncının o sıcaklıktaki denge değerinden daha büyük olması h(li. |
283 | aşırı doyma | Bir sıcaklıkta çözünebileceğinden çok daha fazla miktarda maddenin, özel şartlarda çözülmesi ile çözelti oluşması. |
284 | aşırı gerilim | Bir elektrot tepkimesinin belli bir hızda ilerlemesi için, elektrot denge potansiyeline ek olarak uygulanan gerilim. (Büyüklüğü, akım altındaki bir elektrot potansiyelinden, denge potansiyelini çıkarmakla bulunur.) |
285 | aşırı ısıtma | 1. Bir sıvıyı kaynatmaksızın normal kaynama sıcaklığının üstüne ısıtma işlemi. 2. Suyu yüksek basınç altında ısıtarak su buharının sıcaklığını 100°C'nin üstüne çıkarma işlemi. |
286 | aşırı iletkenlik | Salt sıfıra çok yakın sıcaklıklarda metallerin gösterdiği en büyük iletkenlik. |
287 | aşırı soğutma | Bir arı sıvı ya da çözeltiyi bileşenleri katılaşmadan normal donma sıcaklığının, bir gazı ise sıvılaşmadan normal kaynama sıcaklığının altına soğutma işlemi. |
288 | aşırı voltaj | bk. aşırı gerilim |
289 | at yağı | Atlardan elde edilen ve sabun üretiminde kullanılan yeşil renkli bir yağ. |
290 | ateş | Odun, kömür, yağ gibi ördeklerin yanması ile ısı ve ışığın birlikte belirmesi. |
291 | ateş tuğlası | Yapısında yüksek oranlarda SiO2 ve AI2O3, düşük oranlarda Fe2O3, CaO, MgO bulunan özel tuğla türü. (Yüksek sıcaklığa ve yalazın aşındırıcı etkisine dayanıklı olduğundan fi rınların içini kaplamak için kullanılır.) |
292 | ateşe dayanır | Yanma özelliklerini ve etkilerini azaltmak için üstü özel bir koruyucu ile kaplanmış ya da bu koruyucu emdirilmiş özdek. (Kimi kumaşlara bu amaçla sucamı emdirilir.) |
293 | ateşleme | Genellikle bir yanma olayını başlatmak amacıyla özdeğin sıcaklığını, belli tutuşma sıcaklığına yükseltme işlemi. (Özel olarak, içten yanmalı motorlarda patlayıcı gaz karışımını elektrik kıvılcımıyla tutuşturma işlemi.) |
294 | ateşleme noktası | bk. yanma noktası |
295 | ateşlemek | Maddeyi kütlesinde azalma olmayana kadar ısıtma işlemi. |
296 | atık | 1. Bir fiziksel ya da kimyasal süreçte işlenen özdeklerin, artakalıp işe yaramayan bölümü. 2. Yeniden eritilip dökülebilir, bozuk dökme metaller. |
297 | atık gazlar | Endüstri tesisleri, taşıt araçları gibi sabit veya hareketli bir tesis veya donanımdan atmosfere yayılan gazlar. |
298 | atık ısı | Bir endüstriyel sürecde kullanılmayan ve çevreyi ısıtarak etkileyen termik enerji. |
299 | atık su | Evlerdeki ticari ve endüstriyel kullanımdan sonraki sularla, yerleşim bölgelerinden gelen kirli yağmur suları. |
300 | atmosfer | bk. havayuvar. |