4411 | haraç arazisi | Osmanlı İmparatorluğu'nda fethedilen yerlerde müslüman olmayan sahiplerine bırakılan arazi. |
4412 | harcama | 1. Bir şey satın almak için paranın elden çıkarılması, gelirin kullanılması. 2. bk. gider |
4413 | harcama çarpanı | bk. harcama çoğaltanı |
4414 | harcama çevirici politikalar | bk. harcama kaydırıcı politikalar |
4415 | harcama çoğaltanı | Gelir harcama modelinde, otonom harcamalarda ortaya çıkan bir değişmenin reel gayrisafî yurtiçi hasıla üzerinde yarattığı kendisinden daha büyük aynı yönlü etkiyi gösteren katsayı. |
4416 | harcama daraltıcı politikalar | Toplam istemi azaltmaya yönelik olarak uygulanan iktisat politikaları. |
4417 | harcama değiştirici politikalar | Ödemeler bilançosu dengesizliğini gidermek amacıyla toplam yurtiçi harcamaları artırmaya ya da azaltmaya yönelik para ve maliye politikaları gibi denkleştirme politikaları. krş. harcama kaydırıcı politikalar |
4418 | harcama dengesi | Gelir harcama modelinde toplam harcamaların toplam gelire eşit olduğu noktaların geometrik yeri olan 45 derecelik doğruyla toplam harcama eğrisinin kesiştiği, toplam sızıntıların toplam katkılara eşit olduğu denge reel gayrisafî yurtiçi hasıla düzeyi. |
4419 | harcama esnekliği | Bir mala yönelik harcamadaki oransal değişmenin tüketicinin o mala yönelik istem miktarındaki oransal değişmeye oranını gösteren katsayı. Diğer bir deyişle tüketicinin istem miktarında ortaya çıkan oransal değişmeye o mala ilişkin harcamanın gösterdiği du |
4420 | harcama farkı | Planlanan ve gerçekleşen harcamalar arasındaki fark. |
4421 | harcama genişletici politikalar | Toplam istemi artırmaya yönelik olarak uygulanan iktisat politikaları. |
4422 | harcama kaydırıcı politikalar | Ödemeler bilançosu dengesizliğini gidermek amacıyla dış ticaret açığının olduğu durumda toplam harcamaları yurtiçine, dış ticaret fazlasının olduğu durumda ise toplam harcamaları yurtdışına kaydıran döviz kuru politikaları, gümrük tarife ve kota uygulamal |
4423 | harcama kısıcı politika | bk. harcama daraltıcı politikalar |
4424 | harcama vergisi | 1. Tasarruf artışının sermaye birikimini artıracağı görüşünden hareketle tasarrufların özendirilmesi amacıyla kişinin bir yıl içinde yaptığı harcamaların toplamından alınması öngörülen ve N. Kaldor tarafından önerilen ancak kısa bir süre uygulanabilen ver |
4425 | harcama yöntemi | Bir ekonomide genellikle bir yıl olmak üzere belli bir dönemde, iktisadi karar birimlerinin sonul mal ve hizmetlere yönelik yaptıkları harcamaların toplanmasına dayanan millî gelir hesaplama yöntemlerinden biri. krş. gelir yöntemi, üretim yöntemi |
4426 | harcama-üretim gecikmesi | bk. Lundberg gecikmesi |
4427 | harcamalar yönünden GSMH | bk. harcama yöntemi |
4428 | harcamanın miktar esnekliği | bk. harcama esnekliği |
4429 | harcanabilir gelir | bk. harcanabilir kişisel gelir |
4430 | harcanabilir kişisel gelir | Bir ülkede genellikle bir yıl olmak üzere belli bir dönemde o ülke vatandaşlarının kişisel gelirlerinden gelir vergisi düşüldükten sonra kalan gelir büyüklüğü. |
4431 | harcırah | bk. yolluk |
4432 | harç | Kanunla belirlenen bazı kamu hizmetlerinden yararlanma karşılığında alınan vergi. |
4433 | harç bildirmeliği | bk. harç tarifesi |
4434 | harç pulu | Mahkeme ve noter işlemlerinde harç alındığını belirtmek için evraka yapıştırılan pul. |
4435 | harç tarifesi | Harç kapsamındaki kamu hizmetlerinin her birinden alınacak vergiyi gösteren tarife. |
4436 | hareketli kredi | Kliring kapsamında yapılan ticarette dönem içinde denkleşmenin olmadığı durumda ticaretin kesintiye uğramaması için tarafların karşılıklı olarak belirli sınırlar içerisinde birbirlerine açtıkları kredi. |
4437 | hareketli ortalama | Göstergelerdeki hareketleri belirli bir dönem boyunca dikkate alan ve önceki döneme göre eğilimi gösteren ortalama. |
4438 | hareketli ortalama metodu | bk. hareketli ortalama |
4439 | hariçte işleme rejimi | Geçici dışsatımı yapılan malların gittikleri ülkede işlenerek dışalım vergilerinden tamamen veya kısmen bağışık tutulup yeniden dışalımının yapılmasına dayanan rejim. krş. dahilde işleme rejimi |
4440 | harmonik ortalama | Serideki aşırı değerlerin ortalama üzerindeki etkisini enaza indirmek için serideki sayıların her birinin tersi alınarak hesaplanan, diğer bir deyişle aritmetik ortalamanın tersinin alınmasıyla bulunan ortalama. |