| 331 | ders | 1. Öğrencilere bir konuyu anlatmak, bir sorunu açıklamak ya da birtakım becerileri kazandırmak için yapılan kısa süreli öğretim. 2. Öğretim süresince ve kimi durumlarda öğretmenin yaptığı açıklamalar, küme tartışmaları ve alıştırmalar yoluyla öğrenilen şe |
| 332 | ders araç-gereçleri | Öğretim çalışmalarının etki ve verimini arttırmak amacıyla öğretmen ve öğrencilerin yararlanmaları için yapılmış olan türlü araç ve gereçlere verilen genel ad. |
| 333 | ders dağıtım çizelgesi | Bir okulda ders, seminer, deney odası çalışması gibi öğretim etkinliklerinin bir hafta içinde günlere ve saatlara nasıl bölündüğünü, bu bölünmede belirli sınıf ya da şubelerde ne gibi dersler okutulmakta olduğunu gösteren çizelge. |
| 334 | ders denetimi | Öğretmenin kendi dalındaki yetişkinliğini, görevine bağlılığını ve çalışmasını, baş vurduğu öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmadaki yeterliğini, öğrencilerini ders programında öngörülen amaçlara göre yetiştirip yetiştirmediğini inceleyip değerlendirme |
| 335 | ders geçme | Öğrencilere başarı gösterdikleri derslerde bir üst sınıfın derslerine katılması olanağı sağlayan ve yalnız başarı gösterilmeyen derslerin yinelenmesi zorunluğunu yükleyen bir yükselme yöntemi. |
| 336 | ders gezisi | Bir ya da birkaç dersin öğretimiyle ilgili olarak, öğretim programının amaçlarına ve yönergelerine uygun biçimde bir ya da birkaç öğretmenin gözetimi altında yapılan her türlü planlı gezi. |
| 337 | ders kitabı | 1. Bir dersin öğretimiyle ilişkili olarak hazırlanan ya da seçilen herhangi bir kitap. 2. Belirli ölçülere göre incelendikten sonra belli bir okul, sınıf ve ders için öğretmen ve öğrencilere temel kaynak olarak salık verilen kitap. |
| 338 | ders levhası | Öğrencilerin doğrudan doğruya göremeyecekleri bir olayı, bir nesneyi, bir yeri, resim ya da çizgilerle canlandıran ve böylece öğretimin etkili olmasını sağlayan bir ders aracı. |
| 339 | ders planı | Bir ya da birkaç ders saatında işlenecek konunun ana çizgilerini, bu konuya ilişkin deneyleri, tartışma sorularını, ödevleri, uygulama çalışmalarını, ders araç ve gereçlerini içine alan ve önceden ilgili öğretmence hazırlanan plan. bk. günlük plan, ünite |
| 340 | ders saatı | 1. Bir okul gününde her bir derse ayrılan ve süresi kesin olarak belirtilen zaman bölümü. 2. Bir öğretmenin bir haftada okutmakla yükümlü bulunduğu ders saatlarının tümü. |
| 341 | ders ücreti | Okulda, kurs ya da seminerde öğretim hizmetiyle görevlendirilen bir kimseye ders saati başına ödenen para. bk. ek ders ücreti. |
| 342 | ders yılı | bk. öğretim yılı. |
| 343 | derslik | Öğrencilerin, bir öğretmenin gözetimi altında, anlatma, tartışma, küme çalışması gibi yollarla ve çok kez türlü eğitim araç ve gereçlerinden de yararlanarak içinde ders gördükleri yer. |
| 344 | devinduyum | Kas dokularında, sinir ve eklemlerde bulunan özel duyu alıcılarının uyarılması sonucu ağırlık, devinim ve vücut durumunun sezilmesini sağlayan duyumlara verilen ad. |
| 345 | devinsel gelişme | Vücudun duruşu, bir yerden başka bir yere doğru devinmesi ve elleri kullanma ile ilgili tepkilerin belli bir sıra izleyerek olgunlaşması. |
| 346 | devinsel öğrenme | Devinmeye, etkinliğe, işe dayanan ve kimi zaman düşüncelerden bağımsız olarak oluşan öğrenme biçimi. |
| 347 | devlet mühendislik ve mimarlık akedemisi | Endüstrinin, üniversite öğrenimi gereksindirmeyen üst görevlerine güçlü uygulayıcı (pratisyen) mühendislik ve mimar yetiştirmek amacını güden 4 yıl süreli yüksek öğretim kurumu. |
| 348 | dışardan bitirme sınavı | Sürekli bir öğrenim görme olanağından yoksun kalmış ya da herhangi bir öğretim basamağından ayrılmış bulunan kimselerin belli bir okulun diplomasını alabilmeleri için ilgili resmî okullarda açılan sınavlara verilen ad. |
| 349 | dikkat | Duygu ve düşüncenin bir konu ya da sorun üzerinde toplanması, zihnin uyanık bulunması durumu. |
| 350 | dikkat çekme | Bir disiplin suçu işlemiş olan öğrenciye, cezayı gerektiren bir davranışta bulunduğunu ve yinelemesinden kaçınması gerektiğini yazılı olarak bildirme. |
| 351 | dil tutukluğu | Dilin görevini tam yapamaması yüzünden ileri gelen ve sözcükleri açık olarak söyleyememek biçiminde kendini gösteren bir konuşma güçlüğü. |
| 352 | dilbilgisi | 1. Bir dilin ses, biçim ve cümle yapısını inceleyen bilim. 2. İlk ve orta dereceli okullarda öğrencilere anadilin ses, biçim ve cümle yapısı bakımından özelliklerini ve kendine özgü kurallarını öğretmek için okutulan ders. |
| 353 | dilbilim | İnsanın konuşma yetisi ile yeryüzündeki dilleri ses, biçim, anlam ve sözdizimi bakımından genel ya da karşılaştırmalı olarak inceleyen bilim. |
| 354 | din bilgisi | Öğrencilere İslam dininin temellerini öğretmek, bu dine özgü ahlak ilkelerini kavratmak, onları yanlış ve boş inançlardan uzaklaştırmak amacıyla isteğe bağlı olarak okutulan ders. |
| 355 | dinlenme | Okulda öğretmen ve öğrencilerin ders aralarında dinlenmeleri için ayrılan zaman. |
| 356 | dinlenme yeri | Okulda öğrencilerin dinlenme zamanı oturdukları ya da gezindikleri yer. |
| 357 | dinleyici öğrenci | Orta dereceli okullar ile yüksek öğretim kurumlarında belli bir derse ya da seminere dinleyici olarak katılan, ancak ödev hazırlamak ve sınava girmek gibi bir yükümlülük altında bulunmayan öğrencilere verilen ad. bk. özel öğrenci. |
| 358 | diploma | Bir kimseye herhangi bir okulu ya da öğrenim programını başarıyle tamamladığını bir dereceye ya da sana hak kazandığını bir iş, sanat ya da meslek dalında çalışabilme yetkisi elde ettiğini belirtmek üzere bir öğrenim kurumunca düzenlenip verilen resmî bel |
| 359 | diploma çizelgesi | Bir yıl içinde diploma alan öğrencilerin numaralarını, adları ve soyadlarını, doğum yerleri ve yıllarını, sınav notlarını, diploma tarih ve derecelerini kapsayan ve okul yönetimince düzenlenen çizelge. |
| 360 | diploma defteri | Her okul yönetimince tutulan ve bitirme sınavı sonuçlarına göre diploma alan öğrencilerin kimliklerinin, aldıkları notların, diploma tarih ve numaralarının işlendiği defter. |