Toplum Bilim - XML


IDTerimAçıklama
181değşinimcilikDoğa ve toplumdaki değişmelerin değşinim biçiminde olduğunu savunan düşünce akımı.
182delikanlılıkBireyin dirimbilimsel bakımdan çocukluk dönemi ile toplumsal çevrece yetişkin sayıldığı dönemi arasında kalan çağı.
183denetimli deneyimBir varsayımın sınanması için iki ayrı inceleme biriminden ya da birimler dizisinden birine belli bir uyarının, bir etkenin uygulanıp öbürüne uygulanmaması ve sonuçların karşılaştırılması yöntemi.
184deneyimBelli ereklere ulaştıracak yeni koşullar yaratarak ya da toplum yaşamının türlü süreçlerini istenen yönde değişikliğe uğratarak olayları etkileme yoluyla incelemeyi amaçlayan yöntemli deney.
185denge kuramıDoğada ve toplumda dengenin doğal, "olağan" durum devinimin ve gelişmenin ise geçici olduğunu ileri süren kuram.
186denkteş evliliğiKimi toplumlarda ya da toplumsal kümelerde aynı ırk, ulus, sınıf, din ya da meslek üyelerinin birbirleriyle evlenmesini yeğleyen aile düzeni.
187derebeylikToprak köleliğine dayalı toprak beyliği düzeni.
188dernekİki ya da daha çok bireyin ortaklaşa bir çıkarı gerçekleştirmek ve korumak üzere oluşturdukları, yönetimsel yapısı ve görevlileri bulunan örgütlü toplumsal küme.
189dernekler toplumbilimiBir toplumda, bir toplumsal kümede oluşan derneklerin toplum bütünü içindeki yeri ile kuruluş, işleyiş ve değişimini düzenlilikleri içinde incelemeyi amaçlayan toplumbilim kesimi.
190devingen yasaHerhangi bir düzenin belli bir koşulunun kendinden sonra gelen bütün koşulları kesinlikle belirlemesini, böylece başlangıçtaki koşulların bilinmesi durumunda daha sonraki gelişmelerin önceden kestirilmesini sağlayan bir nedensellik bağlantısı biçimi.
191devinimToplumdaki nesne ve olayların temel özelliğini, varlık biçimini belirleyen toplumsal süreçlerin tümü.
192devlet1. Toplumun siyasal örgütlenişi. 2. Toplumdaki siyasal örgütlerin tümü.
193devletçilikBir ulusun yönetimsel ve ekonomik işlevlerinin devletçe birleşik bir yönetim altında bütünleştirilmesi siyasası ve öğretisi.
194devletleştirmeÖzel ellerde bulunan herhangi bir ekonomik işlev ya da kuruluşun kamuiaştırılarak devletçe yürütülmesi.
195devrimHerhangi bir olaydaki hızlı.ve geniş kapsamlı niteliksel değişme, bk. toplumsal devrim, devrim ortamı.
196devrim ortamıYürürlükteki toplumsal düzenin toplumsal ekonomik bunalımlar içine düştüğünü ve yeni bir toplumsal düzenin ortaya çıkma olanaklarının oluştuğunu gösteren nesnel koşulların tümü.
197dışagöçBir ülkedeki kimi bireylerin ya da toplumsal kümelerin başka bir ülkeye göç etmeleri.
198dışsal ve içselBir olgunun, bir sürecin, yapı bütünlüğü içindeki yeri ve payı açısından ayırt edilen iki yanının niteliği.
199dışsal yanHerhangi bir olgu ya da sürecin duyu organları aracılığıyla doğrudan doğruya algılanan yüzeysel yanı.
200dıştan evlenmeBir topluluğun üyelerinin o topluluk içinden kimselerle evlenmelerini yasaklayan evlilik düzeni.
201dikkatİnsanın bilme ve uygulama devinimlerini, kendiliğinden ya da istençli olarak belli bir nesne ya da eylem üzerinde toplamasını ve bu nesne ya da eylemin bilinç alanına getirilmesini anlatan bir ansal durum.
202dikkat odağıBireyin belli bir anda en çok ayırımında bulunduğu bilinç alanı.
203din1. İnsanların anlayamadıkları, karşısında güçsüz kaldıkları doğa ve toplum olaylarını, tasarladıkları doğaüstü, gizemsel nitelikli güçlerle açıklamaya yönelmeleri olgusu. 2-Bu nitelikteki tasarımların kurallar, kurumlar, törenler ve simgeler biçiminde örg
204din ruhbilimiDoğaüstüne inanmaya ilişkin coşkusal yaşantıları, dinsel öğretinin doğurduğu duygu ve coşkuları, dinsel uyarma, korku yerleştirme vb. araçları inceleyen bir toplumsal ruhbilim akımı.
205din tecimiÖzel kazanç ya da siyasal güç elde etme ereğiyle, özellikle yığın bildirişim araçlarından yararlanarak, insanların dinsel inançlarını kötüye kullanma işi.
206din toplumbilimiToplumlarda, toplumsal kümelerde, dinsel kural ve kurumların özellikleri ye toplum bütünü içindeki yeri ile oluşum, işleyiş ve değişimini düzenlilikleri içinde inceleyip açıklamaya çalışan toplumbilim kesimi.
207dinden bağımsızlaşmaDinsel ve büyüsel nitelikli toplumsal denetimin yerini ussal nitelikli toplumsal denetim biçimlerinin alması.
208dinerkçilikDinin ve din kurumlarının toplum yaşamının türlü kesimlerindeki yerini güçlendirmeyi amaçlayan toplumsal-ekonomik akım.
209dinerkiSiyasal erkin, Tanrı'nın temsilcileri olduklarına inanılan din adamlarının elinde bulunduğu toplumsal-siyasal düzen.
210dinsel törenKimi erdemlere ya da güçlere sahip olduğuna inanılan belli davranış biçimlerinden, deyimlerden, el, kol, baş imgelerinden ve genel olarak simgelerden oluşan, çoğunlukla büyüsel, kutsal nitelikli tören.

* Görseller ve İçerik tekif hakkına sahip olabilir